Duygu Erdoğan / İSTANBUL – Besinde fırsatçılığın öne çıkan ‘porsiyon’ ayarını restoranlar bozmaya çalışsa da tüketiciler yeniden ayarlıyor! Ticaret Bakanlığı, yiyecek ve içecek bölümünde döner, iskender, hamburger eserlerinde menüde gramaj bilgisi verme zaruriliği getirdi. 81 vilayet genelinde başlatılan kontrollerde gramaj bilgisi vermeyenlere ceza uygulanacak. Besin eserlerinde son devirde en büyük sorun küçülen porsiyonlar ve ambalajlı eserlerdeki gramaj düşüşleri oluyor. Tüketiciler bu iki meseleyle ilgili kurum ve kuruluşlara şikayet yağdırıyordu.
Yiyecek, içecek satışı yapan pek çok yerde porsiyonların küçüldüğünü ve bunun son periyotta büyük bir şikayet konusu olduğunu anlatan Tüketici Konfederasyonu Başkanı Aydın Ağaoğlu, tüketicinin bu fırsatçılığa karşı uzun müddettir uğraş verdiğini söyledi. Ağaoğlu, “Oldukça kıymetli satılan besinde bir de porsiyon küçülünce, yani tüketici verdiği paranın karşılığında doymayınca beslenme hakkı da elinden alınmış oluyor. Tüketici Kanunu’nda ilgili husus açıktır; satışa sunulan eserlerin fiyatı yanında ölçüsü da belirtilmelidir” dedi.
‘Gıdadan kısılmıyor’
Tüketicinin harcamalarını kısma yoluna giderek değerli bir ortamda gelirini yönetmeye çalıştığını vurgulayan Ağaoğlu, lakin besin harcamalarında devam eden hareketin, fırsatçılığı bu tarafa yönlendirdiğini lisana getirdi. Ağaoğlu, “Gıda harcamalarından kısılmıyor. Kesinlikle beslenme sağlanıyor. Bu nedenle fırsatçılık ve tağşiş yapan her bölümden insan yahut mevcutta maliyetini tüketiciden ziyadesiyle çıkarmak isteyenler çeşitli oyunlar deniyor. Tıpkı sorun ambalajlı besinde da devam ediyor. Gramajı azalıyor, tane adedi azalıyor, uzunluğu kısalıyor, eni küçülüyor… Ama tüketici artırım olmadan aldığını sanıyor. Bu aldatmacanın da cezası var. Şayet gramaj ve adet değişikliği bilgisi ambalajda söz edilmemişse aldatmaca girer” diye konuştu.
‘Güveni tekrar tesis eder’
Menüde fiyat yazma mecburiliği üzere çeşitli uygulamaları bakanlıkla birlikte çalışarak gündeme aldıklarını hatırlatan Tüm Restoranlar ve Turizmciler Derneği (TÜRES) Genel Başkanı Ramazan Bingöl, bakanlığın gramaj çalışmasının da yerinde bir düzenleme olduğunu söyledi. Son devirde besin işletmelerine, restoranlara karşı bir güvensizlik oluştuğunu anlatan Bingöl, bu nedenle tüketicinin yalnızca bildiği yerlere gitmeyi tercih ettiğini lisana getirdi. Bingöl, şu değerlendirmeyi yaptı:
“Kaba bir tabirle ‘kazıklanıyor muyum’ üzere bir algı var. Zira birtakım yerlerde maliyetin altında ucuz, birtakım yerlerde de maliyetinden çok değerli bir imaj oluşuyor. İşte bu ortamda aslında tüketicinin karşılaştırma yapması açısından da fiyat ve gramaj bilgisinin menüde yer alması değerli. Ayrıyeten bu yine itimat tesisini de sağlayacaktır.”
81 ilde yoğun denetim
Ticaret Bakanlığı tarafından dün yapılan yazılı açıklamada, tüketicilerin sıklıkla tercih ettiği döner, iskender ve hamburger eserlerinde son dönemde “döner sandviç, ekmek ortası döner, dürüm döner, servis döner vb” isimler altında farklı fiyatlarla, iskender ve hamburger eserlerinin ise farklı porsiyonlarda satışa sunulduğu fakat gramaj bilgisine yer verilmemesi nedeniyle fiyat karşılaştırmasının yapılamadığı ve tüketicinin eksik bilgilendirildiği belirtildi. 81 vilayet genelinde ağır kontrollere başlandığı kaydedilen açıklamada, “Sektörde bu alanda faaliyet gösteren işletmelerin tarife ve fiyat listelerinde eserlerin ayırıcı özelliği olarak gramaj bilgilerine yer verilmesi gerektiği konusunda bölümü temsil eden Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu bilgilendirilmiştir. Ayrıca, 81 Ticaret İl Müdürlüğü tarafından yiyecek içecek hizmeti sunan işletmeler nezdinde yaygın ve ağır kontroller yapılmaya devam edilerek işletmelerimizin cezai yaptırımlarla karşı karşıya kalmamaları açısından, belirtilen konulara dikkat etmelerinin yararlı olacağı değerlendirilmektedir” denildi.