Yargı, Güç ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı’nın zeytin alanlarını yok edecek maden yönetmeliği değişikliği hakkında kıymetli bir karar verdi. Danıştay 8. Dairesi, Muğla İkizköylülerin açtığı dava kapsamında, “Zeytinin mevt fermanı” olarak nitelenen yönetmeliğin yürütmesini durdurdu.
LİMAK ve İC İÇTAŞ iştirakine ilişkin Yeniköy Kemerköy Elektrik Üretim ve Ticaret A.Ş’nin (YK Enerji), Muğla İkizköy’deki Akbelen Ormanı ve zeytinlikleri yok ederek kömür madenini genişletmeye çalışması karşısındaki gayrette değerli bir gelişme yaşandı.
Enerji ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı, geçtiğimiz mart ayında yayımladığı yönetmelikle zeytinlik alanlarda madencilik faaliyetlerine müsaade vermişti. Yönetmelikte, maden faaliyeti yapılacak alandaki zeytin ağaçlarının taşınacağı ya da madencilik süreci tamamlandıktan sonra rehabilite edileceği belirtilmişti.
İKİZKÖYLÜLER YÖNETMELİĞİN İPTALİNİ İSTEDİ
Ekoloji ve hayat hakkını savunan yurttaşlar, yeni bir hukuk çabası başlatmıştı. Yöre halkı ismine; Karadam Karacahisar Mahalleleri Doğayı Doğal Hayatı Muhafaza Güzelleştirme ve Dayanışma Derneği, Arif Ali Cangı, Melek Işık, Melahat Çulha, Muzaffer Döşeme, Halil İbrahim Demir, Celal Döşeme, Mehmet Oğultürk, Hasan Yorulmaz, Güç ve Olağan Kaynaklar Bakanlığı aleyhine dava açarak, kelam konusu yönetmeliğin yürütmenin durdurulması ve iptal edilmesi talebinde bulunmuştu.
DANIŞTAY: YÖNETMELİK HUKUKA AYKIRI
Davanın görüldüğü Danıştay 8. Dairesi yürütmeyi durdurma kararı verdi. Mahkeme, Güç ve Olağan Kaynaklar Bakanlığı yönetmeliğinin kanunların üstünde olamayacağını belirtti. Mahkeme, zeytinlikleri koruyan ve kelam konusu alanlar hakkında yasaklama kararlarına sahip olan yürürlükteki kanunlara atıf yaparak, yönetmelikteki değişikliklerde hukuka uyarlık bulunmadığını vurguladı.
“YÖNETMELİK TELAFİSİ İMKANSIZ ZİYANLAR DOĞRACAKTIR”
Kararda, bakanlık yönetmeliğinde kelam edildiği üzere, maden alanlarındaki zeytin ağaçlarının taşınması ya da tahrip edilecek alanların eski haline getirilmesinin mümkün olmadığı kaydedildi. Kararda şöyle denildi:
Dava konusu düzenlemeyle zeytinlik alanlarda, zeytinlerin sökülmek ve taşınmak ya da sökmen ve taşıma yoluna dahi gidilmeksizin madencilik faaliyeti yürütülmesine imkan tanındığından, sökülen ve taşınan ya da madencilik faaliyeti nedeniyle tahrip olan alanların eski haline getirilmesinin mümkün olmaması sebebiyle yönetmeliğin uygulamasının telafisi güç ve imkansız ziyanlar doğuracağı açıktır.
OYBİRLİĞİYLE YÜRÜTME DURDURULDU
Böylece mahkeme, 1 Mart 2022 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Maden Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin” yürütmesinin durdurulmasına hükmetti. Karar, beş üye hakimin oybirliğiyle alındı.
“BAKANLIK KENDİSİNİ YASAMA YERİNE KOYMUŞTU”
İkizköylülerin avukatlarından olan, Ege Etraf Platformu Sözcüsü Doğu Işık, kararı SÖZCÜ’ye kıymetlendirdi. “En başından beri bu yönetmelik değişikliğinin yok kararında olduğunu söylemiştik diye Işık, kelamlarını şöyle sürdürdü:
Ancak bu mevzuyla ilgili olarak rastgele bir kanun kararı bulunmuyor.
Kanunların ne formda uygulanacağını açıklaması gereken bu yönetmelik kararının açıklayacağı rastgele bir kanun kararı yok. Hasebiyle burada bakanlığın kendisini yasama yerine koyup yasa kararında bir yönetmelik değişikliği yaptığını gördük.
*Danıştay, yürütmenin durdurulması kararının münasebetinde ‘’Madencilik faaliyetleri için, kanunla getirilen sınırlamalar ve yasaklamaların yönetmelikle ortadan kaldırılmasının mümkün olmadığını bilhassa belirtilmiş. Danıştay kararı da, bu yönetmeliğin, işlev gaspı nedeniyle sakat olduğundan yok kararında olduğunu açıkça ortaya koymuştur.
*Bu karar kıymetli bir kazanım olsa da, Akbelen Ormanı’nın sermayeye kurban edilmemesi için İkizköylüler ismine açtığımız öteki dava evrakları devam ediyor. Ormandaki ağaçların bölümü için verilen müsaadenin iptali için açılan davada mahkeme, uzman raporu her ne kadar karara temel alınabilecek nitelikte olsa da 8 Ağustos’ta tekrar keşif yapılmasına karar verdi.
*Bölgenin kıymetli bir karbon yutak alanı olan Akbelen Ormanı’nın sermayeye kurban edilmemesi, İkizköylülerin sağlıklı etrafta insanca hayat hakkı için verdiği uğraşa takviye vermek ismine, tüm hayat hakkı savunucularını keşfe bekliyoruz.