Türkiye’nin, Ukrayna-Rusya Savaşı’nda gösterdiği diplomatik efor ve yine ortaya çıkan jeopolitik gücü, memleketler arası basında geniş yer bulmaya devam ediyor.
Son olarak Atlantic Council’in kıdemli muharrirlerinden Arnold C. Dupuy, “ABD, Karadeniz’e tekrar girmek istiyorsa Türkiye’ye bakmalı/başvurmalı” başlıklı tahlilinde; ABD’nin çıkarlarından ve bölgedeki aktörlerden bahsetti.
Geçmişten günümüze uzun bir kıymetlendirme yapan ve kelamı Türkiye’ye getiren Dupuy, “ABD’nin, Türkiye’nin iş birliğine gereksinimi var. Bu da Washington’ın Ankara ile münasebetlerini onarmasını gerektirecek. Ukrayna’daki savaş Türkiye’nin jeostratejik ehemmiyetini pekiştirdi ve Ankara, Rusya’nın bölgedeki gücüne karşı doğal bir istikrar ögesi olarak tekrar ortaya çıktı. Karadeniz’de yaklaşık yirmi yıldır uzun vadeli bir bölgesel vizyona sahip olmayan ABD, artık bu duruma uyanmalıdır” tabirlerini kullandı:
“İKİ TARAFIN DA TASALARI VAR” MESAJI
“…Ancak başarılı bir yine dahil olma gayreti için ABD’nin, Türkiye’nin zımni iş birliğine gereksinimi olacak ve bu da Washington’ın Ankara ile alakalarını onarmasını gerektirecek. Yıllardır süren bu gerginlikler, Türkiye’nin, ABD’nin DEAŞ’a karşı savaşan YPG militanlarına verdiği dayanaktan ve Rus S-400 hava savunma sisteminin satın alınmasına yönelik silah ambargolarından duyduğu hayal kırıklığından kaynaklanıyor. Ankara’nın bu sistemi satın alması F-35 savaş uçağı programından çıkarılmasına neden olurken, ABD’nin Türkiye’ye F-16 satma ve modernize etme konusundaki isteksizliği tansiyonu daha da tırmandırdı. Washington ise, Türkiye’nin bağnaz bir çizgiye kaymasından ve Suriye’de YPG’ye karşı yürüttüğü operasyonlardan telaş duyuyor.
“ORTAK ÇIKARLARA ODAKLANILMALI” İMASI
Ortak çıkar alanlarına, bilhassa de bölgesel istikrar ve her iki ülkenin bunu sağlamadaki rollerine odaklanmak, ABD-Türkiye yakınlaşması açısından merkezi ehemmiyet taşıyor. Washington, Karadeniz’e daha geniş çaplı bir formda yine dahil olmasının Türkiye’nin bölgesel emellerini tamamlayacağını, onlara meydan okumak olarak görülmemesi gerektiğini açıkça tabir etmelidir.
“ABD UYANMALI” MESAJI
Ukrayna’daki savaş Türkiye’nin jeostratejik kıymetini pekiştirdi ve Ankara, Rusya’nın bölgedeki gücüne karşı doğal bir istikrar ögesi olarak tekrar ortaya çıktı. Bu dinamiğin temel taşlarından biri de Türkiye’nin, üyeliğinden yarar sağlayan ve kendi güvenliğini pekiştiren NATO’ya devam eden bağlılığıdır. Nitekim de NATO’ya sıkı sıkıya bağlı, ABD ile iş birliği içinde çalışan ve dürüst bir arabulucu olarak faaliyet gösteren bir Türkiye, uzun vadeli bölgesel istikrar için hayati değer taşımaktadır. Nihayetinde, her iki taraf da her istediğini elde edemeyeceğini kabul etmeli ve garanti altına alabildikleriyle ilerlemelidir. Rusya, Çin ve İran’ın baskısı altındaki bir Karadeniz bölgesi, Avrupa’nın güneydoğu kanadında daha fazla istikrarsızlığa yol açarak, Washington’ın daha kapsamlı stratejik gayelerini tehlikeye atabilir. Karadeniz’de yaklaşık yirmi yıldır uzun vadeli bir bölgesel vizyona sahip olmayan ABD, artık bu duruma uyanmalıdır.”