Öğretmenlik Meslek Kanunu’na karşı reaksiyonlarını lisana getiren eğitim sendikaları greve gidiyor. Kelam konusu kanuna ait okullarda aksiyonlar başlarken, eğitim sendikaları tarafından yapılan açıklamada, “Mesleğimizin onuru, çocuklarımızın hakları için uyarıyoruz” denildi.
“KANUN İLE ÖĞRETMENLERİN AYRIŞTIRILMASI KELAM KONUSU”
Öğretmenlik Meslek Kanunu’nun yanlış ve eksik bir kanun olduğunu, idari ve teknik işçisi içermediğini, ataması yapılmayan ve özel okullarda vazife alan binlerce öğretmeni kapsamadığını belirten Eğitim- Sen Genel Lideri Nejla Heyet, “Öğretmenlerin ayrıştırılması kelam konusu. Öğretmenlerimizin maaş artışını imtihana bağlayan bir süreç başladı. 69 puan alan öğretmen düşük maaş, 70 puan alan yüksek maaş alacak. Biz okul okul gezerek bu haksızlıkları anlatıyoruz ve güçlü bir halde iş bırakmanın örülmesine ait çalışmalar içerisindeyiz. İmtihan odaklı bir sistemin modülü olmak öğretmenleri mağdur etmiş durumda. Kimi öğretmenler ise ekonomik nedenlerle bu imtihana başvurmuş ancak ‘İstediğim için değil ekonomik durumlar beni buna zorluyor’ diyor. Öğretmenler boşluk gördüğünde imtihana çalışıyor. Öğrencilerine hazırlık yapması gerekirken imtihana çalışmaları nedeniyle öğrencilerin eğitim hakkı engellenmiş oluyor. Bu kanun bir baraj olarak öğretmenlerimizin karşısında. Bugün iktidara yakın iki sendikaya üye öğretmenler arkadaşlarımız ortasında da bu imtihana karşı olan önemli bir kesim var. ‘Ücretlerimizde önemli artış yapılmalı, bin, iki bin lira yetmez’ diyorlar. Öğretmenler ortasında bu kanuna karşı önemli bir itiraz yükseliyor.”
EYLEMLERE BAŞLADILAR
19 Kasım’da düzenlenecek Meslek Basamakları Sınavı’na karşı birleşen 13 öğretmen sendikasına bağlı öğretmenler, bugünden itibaren okullarda öğretmenler odasında hazırladıkları ortak metinleri okuyacak. Birtakım öğretmenler belirlenen günlerde yansılarını lisana getirecek kokartlar takacak.
SOSYAL MEDYADANIN GÜNDEMİNE OTURDU
Eğitimciler 2 Kasım’da ise iş bırakma aksiyonu yapacak. #işbırakmaya6gün etiketi altında onlarca eğitimci tweet atarken, hastagh Twitter’da TT oldu. İşte yapılan yorumlardan kimileri:
Eğitim – SEN tarafından yapılan açıklama şu halde:
“Kamu vazifelilerinin, sendikalarının aldığı kararlar doğrultusunda toplu aksiyon hakkına sahip oldukları; milletlerarası kontratlarda, insan hakları mukavelelerinde, Anayasa ve mahkeme kararlarında hiçbir tereddüde yer bırakmayacak formda tanınmaktadır.Bu hususta çok sayıda Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Danıştay ve idari yargı kararı bulunmaktadır. 151 sayılı ILO Mukavelesi’nin 3. hususunda kamu vazifelileri örgütlerinin gayesinin, kamu vazifelilerinin çıkarlarını savunmak ve geliştirmek olduğu, kamu çalışanlarının çıkarlarını savunmak gayesiyle etkinliklerde bulunabilecekleri düzenlenmiştir.
Anayasa’nın “Milletlerarası Antlaşmaları Uygun Bulma” başlıklı 90. unsurunun son fıkrası; “Usulüne nazaran yürürlüğe konulmuş milletlerarası antlaşmalar kanun kararındadır. Bunlar hakkında Anayasaya terslik argümanı ile Anayasa Mahkemesine başvurulamaz. Yoluna nazaran yürürlüğe konulmuş temel hak ve özgürlüklere ait milletlerarası antlaşmalarla kanunların tıpkı mevzuda farklı kararlar içermesi nedeniyle çıkabilecek uyuşmazlıklarda milletlerarası antlaşma kararları temel alınır.” emredici kararını içermektedir. Bu düzenleme ile İLO mukavelesinin kanun kararında olduğu tartışmasızdır.
87 sayılı ILO Kontratı, SENDİKA ÖZGÜRLÜĞÜNE VE ÖRGÜTLENME HAKKININ KORUNMASINA AİT MUKAVELEDİR. Mukavelenin birinci kısmındaki unsurlarda örgütlenme özgürlüğü düzenlenmiştir. Bu kısımda yer alan 3/1. husus; “Çalışanların ve patronların örgütleri tüzük ve iç yönetmeliklerini düzenlemek, temsilcilerini serbestçe seçmek, idare ve etkinliklerini düzenlemek ve iş programlarını belirlemek hakkına sahiptirler.”,
Aynı kısmın 8/2 hususu; “Yasalar bu mukavele ile öngörülen teminatlara ziyan verecek formda uygulanamaz.”, Örgütlenme Hakkının Korunması kısmında yer alan 11. husus; “Hakkında bu kontratın yürürlükte bulunduğu Milletlerarası Çalışma Örgütünün her üyesi, çalışanların ve patronların örgütlenme hakkını serbestçe kullanmalarını sağlamak maksadıyla gerekli ve uygun bütün tedbirleri almakla yükümlüdür.” düzenlemelerini içermektedir.
Türkiye 1992 yılında bu mukaveleyi onaylamış, 8 Ocak 1993 tarih, 93- 3967 sayılı Bakanlar Şurası Kararı ile de yöntemine uygun yürürlüğe koymuştur. Bu karar 25 Şubat 1993 gün, 21507 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Görüldüğü üzere; 87 sayılı ILO Mukavelesi’nin 3/1 unsuru, kamu çalışanlarının örgütlenme ve aktiflikte bulunma özgürlüğünü; birebir hususun 2. fıkrası, kamu makamlarının bu hakkı sınırlayacak yahut kullanılmasına mahzur olacak nitelikte her türlü müdahaleden sakınmaları gerektiğini düzenlemiştir. Kontratın 8/2 hususu de iç hukukta, mukavele ile öngörülen teminatlara ziyan verecek nitelikte yasal düzenleme yapılamayacağına, uygulamada da bu hakların kısıtlanamayacağına yer vermiştir.
Avrupa Birliği Temel Haklar Kuralı’nın 28. unsuru çalışan ve patron örgütlerinin, topluluk hukuku, ulusal yasalar ve uygulamalara nazaran toplu mukaveleler müzakere etme, imzalama, menfaat çatışması halinde grev dâhil, kendi çıkarlarını korumak için toplu hareket yapma hakkını düzenlemiştir. Anayasa ve insan hakları mukaveleleri ile garanti altına alınan sendikal faaliyet hakkı Türk Ceza Kanunu ile de müdafaaya alınmış, TCK’nin 118. unsurunda sendikal faaliyetin engellenmesi yasaklanmıştır.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Avrupa İnsan Hakları Mukavelesi’nin 11. hususu kapsamında, sendikal aksiyon ve etkinlikler nedeniyle verilen cezaları, kontrata alışılmamış bulmuştur. AİHM; KESK’e bağlı sendika üyelerinin müracaatlarında, AİHS’nin 11. hususunun sendikanın yapacağı toplu aksiyonlar yoluyla, sendika üyelerinin mesleksel çıkarlarını savunma özgürlüğünü teminat altına aldığını, sendika üyeleri tarafından gerçekleştirilecek olan bu aksiyonlara taraf devletlerin müsaade vermesi gerektiğini, 11. hususta grev yapma hakkı açık bir biçimde söz edilmemişse de bu hakkın tanınmasının, en kıymetli sendikal haklardan biri olduğunu, genel bir grev yasağının mukavelenin 11. unsurunun ihlali manası taşıdığını, sendika üyelerinin grev ve aksiyonlara katıldıkları için disiplin cezası ile cezalandırılmalarının sendikal hakları kullanmaya yönelik caydırıcı bir niteliğe sahip olduğunu, yasaklama ve engellemelerin demokratik bir toplumda gerekli olmadığını tespit etmiştir. (Karaçay – Türkiye,Satılmış ve Öbürleri – Türkiye,Urcan ve Öbürleri – Türkiye, KESK üyesi Güç Yapı Yol Sen – Türkiye)
Benzer hareketler, Danıştay ve yönetim mahkemeleri tarafından da yasal ve yasal kabul edilmiştir. Danıştay; sendika üyelerinin sendikaların yetkili heyetlerince alınan, üretimden gelen güçlerini kullanma çağırısına uyarak,davacının sendikal faaliyet kapsamında misyona gelmemesi fiilinin mazeret olarak kabulünün gerektiği tarafındadır. Aktiflik nedeniyle misyona gelmemenin disiplin cürmü ile cezalandırılmasını hukuka karşıt bulmuştur.
Sendikal kararlar gereği değişik tarihlerde gerçekleştirilen ikaz grevleri ve iş bırakma kararlarına uyarak işe gitmeyen üyelerimize verilen disiplin cezaları, yönetim mahkemelerince iptal edilmiştir.
Konuya ait yargı kararlarında, bilhassa kamu çalışanlarının iş bırakma hareketlerinden ötürü uğradıkları soruşturmalar sonucu verilen disiplin cezalarının iptali istemli davalarda, Anayasa Mahkemesi ve Danıştay, İŞ BIRAKMALARI SENDİKAL MÜSAADE ve MAZERET MÜSAADESİ olarak değerlendirmiştir. Sendika üyelerinin, sendikaların aldığı karara uyarak, hizmet üretmemesi sendika üyeliğinin doğal sonucudur. Bu durumun temel hak ve özgürlükler kapsamında, yasalar, genelgeler, yargı kararları ile teminat altına alındığı tartışmasızdır. İdari makamların engelleme teşebbüsleri Türk Ceza Kanunu’nun 118. unsuruna alışılmamıştır.”