Aylık bazda tüketici fiyatları endeksi, şubat ayı ile birlikte üst üste 50. ayda da artmış oldu. Ocak ayında ise aylık enflasyon yüzde 6,65, yıllık enflasyonu yüzde 57,68 açıklanmıştı. Enflasyonda beklenen süratte düşüşün yaşanmaması borsaya yatırımcı ilgisinin süreceği beklentisini doğururken seçimlere az bir müddet kalması piyasalarda baskı oluşturuyor.
Dünya’dan Birol Bozkurt’un haberine nazaran; GÜZEL Parti önderi Meral Akşener’in 6’lı masadan ayrıldıklarını açıklaması ve aday merkezli tartışmaların da piyasaları negatif etkilediği görülüyor. İktisat idaresi döviz ve borsada seçime kadar işleri sıkı tutmak için ağır gayret gösterirken ekonomistlere nazaran artan belirsizlik piyasalarda oynaklık riskini de artırıyor.
Politik belirsizlikle oynaklık artacak
Türkiye, cumhurbaşkanlığı ve milletvekilliği seçimleri için 14 Mayıs’ta sandığa gidecek. Ekonomistler, Cumhuriyet tarihinin en kritik seçiminden evvel piyasalarda ‘politik belirsizlik’ sebepli oynaklığın artabileceğine dikkat çekiyor. Ekonomistlere nazaran, finansal piyasalardaki dengesizlikler 14 Mayıs’a kadar derinleşerek devam edecek. TL’de gerçek kar potansiyeli olarak ise yatırımcının gözünde borsa yeniden ön planda olacak. Lakin borsada oynaklık daha da artacak.
Beklentiler yönetilemez ise enflasyon düşmez
Önümüzdeki periyotta enflasyonun da tesiri ile insanların refahında önemli bir azalma meydana geleceğini söyleyen İstanbul Teknik Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Gelecek ay enflasyonı, “Kurumlar inandırıcılığını yitirdiğinde enflasyon rastgele bir gelişme nedeniyle değil yalnızca beklenti nedeniyle artmaya başlar.
İnsanlar enflasyonun düşeceğine inanmadığı için daima fiyat artışı olacak diye düşünerek mallarını fiyatlarken bunu düşünerek fiyatı artırıyorlar. 1999 zelzelesi sonrası o dönemki hükümet döviz çıpasına geçerek enflasyonun iktisat üzerindeki yıkıcı tesirini azaltmak için kararlı bir tavır izledi. Prosedür doğrudur yanlıştır tartışılır ancak bir kararlı tavır gösterildi. Şu anda iktidarın bu hususta bir aksiyon planını ben göremiyorum.
Bu ortamda nasıl beklenti oluşturacaksınız? Gelecek ay enflasyonun artmasını bekliyoruz zelzele nedeniyle. Bilhassa besin fiyatlarında artış olacak. Sarsıntı bölgesi için yapılması gereken harcamaların bütçeye yük olacağını öngörülüyor. Bu da enflasyonu uzun bir mühlet üst taraflı etkileyecek” diye konuştu.
TL ile fiyatlanan varlıklarda yükseliş olacak
Enflasyonda beklenen düşüşün gerçekleşmediğini vurgulayan Phillip Capital Yurt İçi Piyasalar Küme Lideri Üzeyir Doğan, “Enflasyonda süratli geri çekilme ve istikrarlı bir büyüme beklentisi vardır fakat yaşanan sarsıntının akabinde enflasyonist sürecin geçen yılki şiddette olmasa da bu yıl da devam edeceği beklentisi kuvvetlendi” diye konuştu. Enflasyonist sürecin bu yıl da devam edeceğini belirten Doğan, bu beklentinin orta vadede TL ile fiyatlanan tüm varlık kümelerinin fiyatlarının da nominal olarak yükselmesi manasına geldiğini söyledi.
Doğan ayrıyeten, “Demirin, şekerin, yağın, çimentonun, otomobilin, konutun yani aklınıza gelebilecek neredeyse bütün varlık fiyatlarının ve hasebiyle bunları üreten şirketlerin satışlarının, kârlarının (marjların korunduğu varsayımında) öbür etkenler nedeniyle dalgalanmalar olsa da orta vadede TL bazında yükseldiğini göreceğiz.
Bu durum şirketlerin pay fiyatlarının da TL bazında yükselmesini beraberinde getirecektir. Bununla birlikte seçim, jeopolitik ve siyasi riskler üzere kıymetli değişkenlerin kısa vadede enflasyon fiyatlamasının önüne geçebileceği de göz önünde bulundurulmalı. Yakında gerçekleşmesi beklenen seçimi de bu gözle kıymetlendirmek geriyor.
Seçim süreci ve sonrasında ortaya çıkacak tablo bir mühlet enflasyon da dahil finansal sonuçların tesirlerini gölgede bırakabilir” dedi. Piyasaların meçhullüğü sevmediğini vurgulayan Doğan, “Piyasalar belirsizlik ortadan kalkana kadar muhafazacı bir tavır sergilerler. Son devirde yüzde 30’lara varan mevduat getirileri korunmak isteyenler için kısa vadede bir alternatif olabilir.
Bu da endeksteki üst istikametli hareketleri en azından seçim meçhullüğü ortadan kalkana kadar sınırlayabilir. Bununla birlikte bu süreçte seçim sonuçlarını etkileyebilecek her türlü data endekste volatilitenin yükselmesine neden olacaktır. Bu nedenle bu gerilimle baş edemeyeceğini düşünenlerin portföy çeşitlendirmesi yapması ve yönetebileceklerinden daha fazlasını riskli varlıklarda bulundurmaması yararlı olacaktır” sözlerini kullandı.
Enflasyonda %50’nin altında kalıcılık olmaz
Enflasyonda baz tesirinin mayıs-haziran devrine kadar sönümleneceğini söyleyen Dinamik Yatırım Baş Ekonomisti Enver Erkan, “Aylık periyotta fiyat artışlarının hala son yılların ortalamasının üzerinde seyrettiğini gözlemliyoruz.
Bu nedenle, şu anda baz tesiri kaynaklı yıllık enflasyonda düşüş gerçekleşiyor olsa da, genişlemeci siyasetlerin oluşturacağı sıkıntılar nedeniyle yıl ortasından itibaren enflasyon trendinin yatay kalacağını ve %50 altında kalıcılık sağlamayacağını düşünüyoruz.
Borsa kısa vadede oluşan piyasa histerisi ve bunu dengeleme maksatlı olarak merkezi otorite tarafında ortaya konan önlemler ortasında bir noktada fiyatlama yapma eğiliminde. Bu basamakta şirketlerin geri alım programlarıyla dayanak sağlaması, BES fonlarının alımları ve birebir vakitte varlık fonu kaynaklı piyasaya sağlanacak dayanaklar bu istikrarın sağlanması açısından değerli olacaktır.
Bilanço, finansal bilgi yahut makroekonomik perspektife uyumlu bir borsa hareketi tam olağanlaşma ile sağlanabilir. Trend oluşması tarafında hala muhakkak eşik ve kriterlerin sağlanması gerekli. Uzun perspektifte ise mevcut iktisat siyaseti ile oluşturulan tesirler en azından seçime kadar devam edecektir” diye konuştu.