Milliyet.com.tr/ÖZEL Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, 2024 ile 2025 yılları ortasında emekli olacaklar için oluşacak maaş farkları ile ilgili bir çalışma yaptıklarını söyledi. Bilhassa 2025 yılında emekli olacakların yüzde 30’un üzerinde daha düşük maaş alacağı son periyotta kamuoyunda sıkça tartışılmıştı.
MAAŞ FARKI NEDEN OLUŞUYOR?
Peki yapılacak çalışma ne olacak? Emeklilere ocak ayında ne kadarlık bir artırım öngörülüyor? Hususla ilgili merak edilenleri milliyet.com.tr’ye açıklayan Toplumsal Güvenlik Müşaviri Emin Yılmaz şu sözleri kullandı: “2024 yılı ile 2025 yılı ortasında kabaca %30- %35’e varan maaş farklılıkları oluşmaktadır. Bunun temel sebebi emekli maaş hesaplamasından kaynaklanmaktadır. Burada emekli maaşı bireyden bireye farklılık göstermektedir. Bilhassa bireylerin çalışma hayatındaki sigorta günleri, yaşı, yatırılan prim ölçüsü, aylık bağlanma oranları (ABO), enflasyon dataları ve ülkenin gelişme suratı emekli maaşını etkilemektedir.
2024 yılında enflasyon yüksek çıktığından ve 2025’te enflasyonun düşeceği beklendiğinden ötürü aslında 2024’te emekli olunduğunda 2025’e nazaran yüzde 35’e varan maaş farkı ortaya çıkıyor. Yani 2024 yerine 2025’te emekli olunduğunda maaşlarda %35’e varan oranlarda düşüş doğabileceğini söyleyebiliriz.
MAAŞ FARKLARI İÇİN HANGİ DÜZENLEME YAPILACAK?
Burada EYT ile birinci etapta 2.2 milyon kişi olmak üzere toplamda 4.8 milyon kişi emekli olacak. Münasebetiyle bu sene emekli olacaklar da sisteme katıldığı vakit emekli sayılarında bir yükselme olacaktır. Burada maaş güncelleme katsayısının sabitlenmesi öngörülebilir yahut alt hudut aylığı dediğimiz sayı muhakkak bir fiyatla sabitlenebilir. Minimum fiyat üzerinden bir kıymetlendirme yapılarak aşikâr bir oran üzerinden emekli maaşları güncellenebilir.
‘GÜNCELLEME KATSAYISI SABİTLENMELİ’
Özellikle emekli maaş hesaplama sisteminin kesinlikle değiştirilmesi gereklidir. Yoksa sonraki devirlerde de enflasyona bağlı olarak birebir sıkıntılarla karşılaşılabilir. O sebepten ötürü buradaki güncelleme katsayısının sabitlenmesi bu sorunu ortadan kaldırabilir. Uzun vadede sistemin revize edilmesi gerektiğini tekrar hatırlatmak isterim.
‘ASKERLİK VE DOĞUM BORÇLANMASI İLE ERKEN EMEKLİ OLUNABİLİR’
Erken emekli olmak için 11 tane borçlanma formülü var. Askerlik ve doğum borçlanmaları en yaygın olanları. Bunlardan kendinize uygun olanı seçebilirsiniz. Yapılan borçlanma ile birlikte 2025’te emekli olacakken, bunu 2024’e çekebilirsiniz. Bu durumda maaş farklarıyla ilgili bir çalışma olmasa dahi erken emekli olup kendinizi korumuş olursunuz.
OCAK AYINDA NE KADAR ARTIRIM YAPILACAK?
Ocak ayında yapılacak emekli artırımı için gaye enflasyon üzerinden 3 farklı varsayımda bulunabiliriz. Şayet yıl sonu enflasyonu %38, %40, %41,5 düzeylerinde çıkarsa bu durumda sırasıyla %10,64, %12,25, %13,45 ortasında maaş artırımı yapılacağını söyleyebilirim. Bu oranlar yalnızca enflasyon farkı olacaktır. Muhtemel bir refah hissesi eklentisi üzere ekler yoktur.
EMEKLİLİK İÇİN DİLEKÇE VERECEKLER DİKKAT!
SSK, Bağkur, kamu emekçisi ve 2008 sonrası Emekli Sandığı’na geçenler için tıpkı maaş hesaplama prosedürü uygulanmaktadır. Maaş farkı için yapılacak düzenlemenin 2008 öncesi devlet memurluğuna geçenleri kapsamayacağını söyleyebiliriz. Bu yıl emekli olmak için SSK ve Bağkur’luların 31.12.2024, kamu çalışanlarının ise 14 Ocak 2025’e kadar müracaat yapmaları gerekmektedir. Tüm sigortalıların emekli olmak için aralık ayına kadar beklemelerini tavsiye ediyorum. Bu sürece kadar hazırlanacak olan düzenleme ve enflasyon datalarının netleşeceğini söyleyebiliriz.”