İSTANBUL (İGFA) – Depremin yaralarını sarmaya çalışırken geçtiğimiz bir senede yıkılan aile sıhhati merkezlerinin yerine yeni ASM’lerin yapılmadığını lisana getiren Birlik ve Dayanışma Sendikası 1.Nolu Şube Lideri Dr. Ahmet Tapduk Mehlepçi, Sıhhat Bakanlığı’nın sarsıntıya hazırlıksız yakalandığını ve üzerinden bir sene geçmesine karşın hala ilerleme kaydedilemediğini söyledi.
Dr. Ahmet Tapduk Mehlepçi sarsıntının birinci anlarındaki izlenimlerini ve eksiklikleri şöyle kaydetti:
6 Şubat’ta Hatay’a birinci giden doktorların içerisinde yer aldıklarını belirten Mehlepçi, “Şehirde ayakta hastane kalmamış ya yıkılmış ya devrilmiş ya da en küçük artçıda un ufak olacak haldeydi. Kentin 15 km dışındaki Hatay Eğitim Araştırma Hastanesi ağır hasarlıydı. Bahçesine birinci etapta seyyar bir sahra hastanesi kurulmaya çalışılıyordu. Sarsıntı çok ağır bir darbe vurmuştu lakin temel sıhhat bakanlığı çok hazırlıksız yakalanmıştı. Eğitim Araştırma Hastanesi’nden Hatay merkeze gitmek için araç bulmanız imkansıza yakındı. Araç bulsanız akaryakıt bulamıyorsunuz, herkes bir panik halinde. AFAD’dan gelen yetkililerde hiçbir afet bilgisi ve yönetme yetkinliği yok, yürüyerek gitmeniz imkansızdı. Ambulanslar enkazlardan yaralıları Hatay merkezden buraya taşımaya çalışıyorlar, getirilen yaralılar röntgen çekilemediği, rastgele bir kan tetkiki yapılamadığı ve takip edilemediği için tekrar helikopterler ile İstanbul, Ankara yahut çeşitli vilayetlere sevk ediliyor. Tüm bu sırada şunu düşünüyorsunuz; her mahallede olan aile sıhhati merkezleri çalışıyor olsa birinci triyaj ve müdahale ASM’lerde yapılıyor olacaktı. Hatay merkeze gitmeyi başardığımızda nerdeyse tüm Aile Sıhhati Merkezleri’nin yıkılmış yahut kullanılamaz halde ağır hasarlı olduğunu gördük. Sarsıntının üzerinden bir yıl geçti. Hatay, Kahramanmaraş, Malatya ve Adıyaman’da yıkılan yahut ağır hasarlı olan ASM’lerin hiçbirinin yerine yeni bir bina yapılmadı, Aile Sıhhati Merkezi’nde verilen hizmetler konteynırlarda devam etmektedir. Bölgede ASM’lerde çalışan arkadaşlarımız da birebir yıkılan ASM’ler üzere yalnız bırakılmış, barınma meseleleri için de hiçbir şey yapılmamıştır. Halbuki Aile Sıhhati Merkezleri devlet eliyle sarsıntıya güçlü ve müstakil binalarda yapılmış olmalıydı.” diye konuştu.
DEPREMİ DENEYİM ETTİK, DERS ÇIKARMADIK!
17 Ağustos Marmara Depremi’nde sarsıntısı deneyim ettiğimizi ve asla ders çıkartamadığımızı söyleyen Birlik ve Dayanışma Sendikası 1.Nolu Şube Lideri Dr. Ahmet Tapduk Mehlepçi, “Ülkemiz zelzele jenerasyonunda yer alıyor. 17 Ağustos’ta deneyim ettik, ders çıkarmadık. 6 Şubat’ta deneyim ettik ders çıkarmadık. Üzerinden bir yıl geçti ve Marmara Bölgesi’nde büyük bir zelzele bekleniyor, vilayet sıhhat müdürlüğü ve bakanlık zelzeleye yönelik hiçbir tedbir almıyor.” dedi.
İSTANBUL’DAKİ ASM’LER TEHLİKE ALTINDA!
İstanbul’daki birçok ASM’nin sarsıntı karşısında tehlikeye düşeceğini söyleyen Mehlepçi, “İstanbul’da birçok ASM bilhassa merkezi yerlerde cami altı, apartman bodrumu üzere penceresi olmayan ışık görmeyen tahminen 30-40 yıllık eskimiş kontrolsüz zelzeleye dayanıksız binalarda hizmet veriyor. Vilayet Sıhhat Müdürlüğü, ASM’lere zelzeleye karşı sağlam mı diye rastgele bir test yahut denetim yaptırmadığı üzere Ocak ayında bir yazı gönderip çalıştığınız ASM’nin İŞ SIHHATİ ve GÜVENLİĞİ RİSK ANALİZİ’ni ya siz yapın ya da bir yerde yaptırın diyor. Yani yarın bir gün başınıza bir şey gelirse siz bizim personelimizsiniz lakin bunu altına siz imza atmışsınız sorumluluğu almışsınız diyerek zeytinyağı üzere üste çıkmayı planlıyor. Her şey formaliteden yapılsın, kağıt üzerinde görünsün, sorun olduğunda kağıt üzerindeki yargılansın bize bir şey olmasın istiyorlar. Kent hastanelerine ödenen bir aylık kiranın 41 dakikalık kısmı 6 üniteli bir ASM yapmaya yeterken bunu tercih etmemeleri, sıhhat siyasetlerinin halkın sıhhatinden değil ranttan yana olduğunu düşündürüyor.” diye konuştu.
İstanbul’da zelzele güvenliği ile ilgili Aile Sıhhati Merkezi’nde hizmet verenler hakkında bir çalışma yaptıklarını belirten Dr. Ahmet Tapduk Mehlepçi, çalışmanın sonuçlarını şöyle özetliyor:
-İstanbul’da Aile Sıhhati Merkezleri’nin yarısı 2007 sarsıntı yönetmeliği öncesi yapılmıştır.
-Ortalama üç Aile Sıhhati Merkezi’nden bir tanesi 1999 sarsıntısını geçirmiş binalarda hizmet vermektedir
-Deprem güvenlik testi yapılan ASM oranı i geçmemektedir, test yapılan ASM’lerin üçte biri bu testi geçememesine karşın hala burada çalışılmaya devam edilmektedir.
-ASM çalışanlarının yarısı binalarının sarsıntıya dayanıksız olduğunu düşünüyor, 7 ve üzeri bir sarsıntıya ASM’sinin güçlü olduğunu düşünenlerin oranı ise yalnızca %8.
SAĞLIK BAKANLIĞI RİSKLİ ASM’LER İÇİN ACİL HAREKETE GEÇMELİ
Dr. Ahmet Tapduk Mehlepçi yetkililere seslendi.
Aile Sıhhati Merkezi çalışanlarının %80’i sarsıntı sonrası ASM bölgesinde kriz devrinde çalışmaya istekli olduğunu belirttiklerini kaydeden Mehlepçi, “Ancak Sıhhat Müdürlüklerinin buna yönelik bir çalışması yok. Sarsıntıda güçlü ASM binaları en ülkü sıhhat toplanma alanları olacaktır. Sıhhat Bakanlığı (Müdürlükleri) ufak zelzeleler sonrası telefonla binada hasar var mı diye sormak yerine bu hususta uzman takımlar kurulmalı ( TMMOB ve Belediyelerden gerekirse uzman dayanağı alarak ) şahsen yerinde denetimler sağlanmalıdır. Sıhhat Bakanlığı acilen gereksinimi olan riskli ASM’lere yer bulmalı ya da kamulaştırma yapmalı, ilgili yerlerde de ASM için düşük katlı ve zelzeleye güçlü müstakil binalar inşa etmelidir. İvedilikle riskli binalardaki bodrum kat yahut üst katlarda hizmet veren ASM’lerin boşaltılması ile başlanabilir” diye konuştu.
Standardize edilmiş evvelden hazırlanmış bir vazife şeması bir sene evvel yaşadığımız felaketin emsal durumdaki kaosunu azaltmak için alınacak en kolay önlemlerden olduğunu söz eden Mehlepçi, “Olası senaryolarda zelzele anında ASM içindeki kalabalığı azaltmak, bunu sağlamak maksadıyla ASM’lerin büsbütün randevulu sistemde çalışmasının desteklenmesi ve teşvik edilmesi gerekir. İstanbul’da bahçe içinde müstakil sarsıntıya sağlam binalara geçişi yapmıyorsunuz bari mevcut haliyle var olan bu usuldeki ASM’lere acil durumlar için kullanılacak içinde serum, acil ilaçlar, ateller, portatif sedyeler, acilde kullanılacak her türlü tıbbi gereçlerin (endotrekal tüpler, sondalar, anjiocutlar vs. )olduğu konteynerler yerleştirilmesi en azından birinci müdahale açısından elzemdir. Buralara yerleştirilecek materyallerin ve ilaçların miadını elektronik ortamda devamlı denetim edebilir, bu işi birkaç ayda bir bizlere mobbing yapmaya yollayacağınız işçiye yaptırabilirsiniz. Koskocaman bir kentte yaşayacağımız bir zelzelede hiçbir şey yapmadan beklemektense bir adım atmış olacaksınız. Lakin yapmıyorsunuz zira birinci basamağı kar getirmeyen bir yatırım olarak görüyorsunuz. Halbuki gelişmiş ülkelerde 1. basamağa yatırım kar hedefi olarak değil halkın sıhhatine yatırım olarak kıymetlendirilir. Halkın sıhhatini korumak devletin birinci misyonudur. Marmara’da beklenen yaşanacak sarsıntı felaketinde yalnızca beşerler değil tedbirleri almayan bakanlık ve sıhhat müdürlükleri de enkaz altında kalacaktır” diye konuştu.