Roma, Selçuklu, Osmanlı ve Cumhuriyet periyodunun izlerini taşıyan, yaklaşık 8 aydır onarım çalışmaları yürütülen Antalya’nın simgesi kule, kubbesinin yanı sıra 19. yüzyıla ilişkin aslına uygun saate de kavuşacak.
Milattan sonra 9. yüzyılda Bizans periyodunda inşa edilen ve 2. Abdülhamid periyodunda saat kulesine çevrilen yapıtın renk ve dokusunun yok olmaması için gruplar titiz çalışma gerçekleştiriyor.
Antalya Vakıflar Bölge Müdürlüğü nezaretinde uzman ve teknik takım, sıvılaştırdıkları gereçleri enjeksiyonlar yardımıyla duvarların ortalarında oluşan boşlukları doldurarak yapıyı güçlendiriyor.
Her yıl milyonlarca turistin fotoğraf çektirdiği saat kulesinin kubbesine kavuşması için de form yapılar oluşturuldu. Kuledeki mazgal görünümlü dendanlar sökülerek yerine aslına uygun kubbe yerleştirilecek.
14 metre yüksekliğindeki kulenin aslına uygun bir saate kavuşması için geniş kapsamlı araştırma yapıldı. Bu süreçte bir iş beşerinin arşivinde 19. yüzyılda saat kuleleri için kurgulanan orjinal saat sistemlerine ulaşıldı. Kelam konusu aslına uygun saat sistemi kuleye yerleştirilecek.
1985’TE ÇALINMIŞ
Antalya Valiliği Kültür Varlıkları Ünite Müdürü Cemil Karabayram, tarihi saat kulesindeki özgün saatin yerine oburunun konulduğunu evrak ve arşivlerle ortaya koyduklarını hatırlattı.
Saat tartışmalarının akabinde arşiv taraması yaptıklarını anlatan Karabayram, “Saat kulesinin dış kadranları ve iç sisteminin 1985’te kaybolduğunu ya da çalındığını biliyoruz. Bunun yerine aslına uygun 19. yüzyıla ilişkin ikizi diyebileceğimiz bir saat yerleştireceğiz.” diye konuştu.
Kulenin içine 1960’da betonarme bir kütlenin konduğunu lisana getiren Karabayram, yapının o periyotta iç kısmına yerleştirilen betonarmenin onarımla temizlendiğini, bu sırada saat kulesinin sisteminin birtakım modüllerine ulaşıldığını bildirdi.
Restorasyon uzmanı Karabayram, kulenin üretim tekniğinden bugüne kadar arşivlerden fotoğraf datalarına ulaştıklarını, 1930’lu yıllarda dış kadranın Osmanlıca, 1970’li yıllarda kadranın Roma rakamlı, 1985’ten sonra ise günümüz saat sitilinin olduğunu söyledi.
Saat kulesinin şu an orjinal düzeneğinin olmadığını lisana getiren Karabayram, şunları kaydetti:
“İmitasyon takmamak için uzun süren bir araştırma yaptık. İstanbul ve Almanya’daki birtakım müzeleri inceledik. İsminin açıklanmasını istemeyen bir iş insanı bizimle irtibata geçerek, onun arşivini uzman takımla görme fırsatı bulduk. 19. yüzyılda yapılan saat kulesi düzeneklerinin birkaç örneğini orada gördük. Valimiz Ersin Yazıcı, ‘saatin özgününü bulalım’ demişti. Saat kulesinin ikizi diyebileceğimiz mekanik sistemin birebirini bulduk. 1985’te vakti durduranlara inat 2023’te saat kulesi tıpkı ruh ve vakitle çalışmaya devam edecek.”