HDP Eş Genel Lider Yardımcılığı görevindeyken 29 Aralık 2016’da tutuklanan Aysel Tuğluk, 6 yıldır Kocaeli’deki Kandıra F Tipi Cezaevi’nde tutuklu bulunuyor. Bu müddette demans tanısı konulan Tuğluk’un cezaevinde kalamayacağına dair avukatları tarafından açıklamalar yapılıyor ve müracaatta bulunuluyor.
‘Cezaevinde kalabilir’ denildi
Gerçek Gündem’den Filiz Gazi’nin haberine nazaran; Aysel Tuğluk, 16 Haziran’da, Türkiye İnsan Hakları Vakfı’nın bilimsel mütalaası ile birlikte cezanın infazının ertelenmesi için Kocaeli Cumhuriyet Başsavcılığına yapılan müracaat sonucunda İsimli Tıp Kurumu 3. İhtisas Kurulu’na günü birlik götürülmüştü. ATK’nın 22 Haziran 2022 tarihinde hazırladığı bu son raporda da “cezevinde kalabilir” denildi.
On kişilik bir konsey tarafından hazırlanan raporda; Tuğluk’un üç ay mühletle günlük olarak izlenmesinin gerektiği, bu üç ayın sonunda kesin kıymetlendirme yapılabileceğine dair üç üyenin muhalefet şerhi yer alıyor. ATK’nın bu son raporu da “cezaevinde tek başına hayatını idame ettirebilir” sonucunu içeriyor.
‘Bilimle alakası olmayan bir rapor’
İnsan Hakları Derneği (İHD) eski Genel Lideri ve Aysel Tuğluk’un avukatı Reyhan Yalçındağ, rapor için “Hiçbir biçimde bilimle, etikle, ahlakla, vicdanla alakası olmayan bir rapor” değerlendirmesinde bulunarak şunları söyledi:
“Rapor, gerçeği zıt yüz etmek üzerine yazılmış. Sözlerle laf ebeliği yapılıyor, oyunlar oynanıyor. Bir yandan evraktaki mevcut bütün tıbbi değerlendirmelere atıfa bulunuyor fakat öte yandan bu raporun tekrar hazırlanması süreci yine başlatılıyor.”
‘Hatırlama seviyesindeki düşüşe karşın ceazevinde kalabilir raporu’
Avukat Yalçındağ, kamuoyuyla paylaşılmayan Cezaevi Tabipliği’nin Tuğluk’a verdiği özel reçetelerin olduğunu söyleyerek, bu dokümanların değeri yokmuş üzere, evvelki raporları tekrar eden bir rapor yazıldığını söz ediyor:
“Haziran’ın başında muayeneye götürülmesi süreci bizim teşebbüslerimizle başladı ve o ortada Mart, Nisan ve Mayıs tarihlerinde farklı ayrı birçok ek ve yeni evrakla Kocaeli Cumhuriyet Başsavcılığı’na müracaatlar yaptık. Bütün bunlar ATK’nın raporuna girmesi gereken dokümanlar. Bu evraklar içinde kamuoyuyla paylaşmadığımız Cezaevi Tabipliği’nin özel reçeteleri var. Bu reçeteler hastalığın geldiği evreyi ve vahametini gösteriyor. Bütün bu evraklara karşın, üç farklı müracaatımızda yazdığımız ayrıntıların hiçbir kıymeti yokmuş üzere rapor yazılmış. Türkiye İnsan Hakları Vakfı ve İstanbul Üniversitesi’nde Nöroloji Ana Bilim Tarafından verilen mütalaa yokmuş üzere ezbere dayanan evvelki raporlardan alıntılar var. Hatırlama seviyesinde bir düşüş olmasına karşın başkalarının gibisi üzere cezaevinde kalabilir raporu verilmiş. Raporu hazırlayanlardan üç kişi, biri konseyin kendi lideri olmak üzere bir nevi ‘ilerde bir şey olursa biz bir muhalafet şerhi yazdık’ demiş olmak için şerh yazmışlar. Üç ay müddetle bir nörolog ve bir psikiyatr tarafından günlük gözlendikten sonra yine değerlendirilmeli üzere muhalefet şerhi konulmuş. Bu şerh, öbür yedi üyenin söylediği şeyden farklı bir şey söylemiyor.”
Yalçındağ, son olarak şunları söyledi:
“Maalesef süreksiz bir müddetle bile müvekkilimizin cezasının infazının ertelenmesi gerçekleşmediği için insan onuruna yakışır bir formda tedavi de ettiremiyoruz. Bütün bu teşebbüslerimiz ATK’nın imzacısı olan tabiplerin bakış açılarına çarpıyor.”
‘Orta evrede, tipik bir demans’
Tuğluk’un avukatlarının hazırladığı basın açıklamasında ise şu sözlere yer verildi:
“ATK 3. İhtisas Şurasının raporu; tek taraflı, çelişkili ve yüzeysel görüşler içeren, ispata dayalı olmayan, bilimsellikten ve objektiflikten uzak bir lisana ve içeriğe sahiptir. Savcılığa sunmuş olduğumuz TİHV uzman görüşüne nazaran;
-Muayene kayıtları, psikometrik incelemeler, kişi hakkında düzenlenen raporlar, yazılan reçeteler, Ceza İnfaz Kurumu Müdürlüğü Yönetim ve Müşahede Konseyi Başkanlığı’nın kararları ve koğuş arkadaşları ve avukatları tarafından aktarılan bilgiler; “orta evrede, tipik bir demans”a işaret etmektedir. Demans kişinin kolay gündelik işlerini, yaşamsal ihtiyaçları ve şahsî hijyenini oburunun dayanağı olmaksızın sağlayamayacağı bir duruma gerçek ilerleyen, kalıcı nitelikte bozulmaya yol açan bir hastalıktır.
-Tuğluk’un muayenelerine ilişkin kayıtlar ve bilgiler kronolojik olarak değerlendirildiğinde; evvelki muayenelere oranla yıkımın daha da arttığı, ilerleyici ve kalıcı nitelikte olan bu kinik tablonun; kişinin gerçeği değerlendirmesini, yeterli ile kötüyü, gerçek ile yanlışı ayırt etmesini, bağımsız karar alabilmesini ve kararlarını özgür iradesiyle tek başına hayatına geçirmesini engelleyecek boyuta evrildiği anlaşılmaktadır.
-Mevcut demans tablosu nedeniyle “kişinin ömrünü bir diğerinin yardımı olmaksızın tek başına sürdürmesinin mümkün olmadığı, cezaevi şartlarına bir diğerinin yardımı olmadan mecburî gereksinimlerini karşılayamayacağı” formunda iken ATK 3. İhtisas Konseyinin son raporu, hastalığın geldiği ağır kademeye karşın “cezaevinde kalabileceğine” dairdir.
Sayın Tuğluk’un avukatları olarak bilimsellikten uzak kelam konusu rapora karşı Kocaeli CBS ve ATK Üst Konsey nezdinde itirazlarımızı sunduğumuzu ve şimdi Anayasa Mahkemesi’ne ihtiyati önlem talepli yapmış olduğumuz müracaatta rastgele bir karar verilmediği üzere hükümlü bulunduğu evrakında da yapmış olduğumuz ferdî müracaatın üzerinden 2.5 yıl geçmesine karşın karara bağlanmadığını belirtiriz. Müvekkilimizin anayasal hakkı olan insan onuruna uygun şartlarda tedavisinin sağlanması için acilen tahliye edilmesi gerektiğinden mevzunun hukuksal takibini her boyutta sürdürdüğümüzü ve kronik ilerleyici demans hastalığının geldiği kademeyi inkar eden ve gerçeğe alışılmamış rapor düzenleyen sıhhat vazifelileri hakkında da ilgili müracaatlarımızı sürdürdüğümüzü bir defa daha söz etmek isteriz.”
KOÜ İsimli Tıp Anabilim Kolu: Ceza infazının ertelenmesi gerekir
Tuğluk’un demans hastalığına yakalanmasına sebep olarak ise 2017’de annesinin cenazesine düzenlenen akın olduğu belirtiliyor. Cenazeye saldıranların “Terörist cenazesi gömdürmeyiz!” demesinin akabinde Tuğluk’un annesi defnedildiği mezardan çıkarıldı ve Tunceli’ye gömüldü.
Tuğluk, tutukluluğunun 5’inci yılında vakit kavramını yitirmişti, ayın kaçı olduğu, hangi yılda olunduğunu unutmuştu. Kocaeli Üniversitesi (KOÜ) Araştırma ve Uygulama Hastanesi’nin 1 Nisan 2021 tarihli nöropsikolojik testi raporunda, Tuğluk’un bilişsel meseleleri olduğuna dikkat çekilmiş ve Alzheimer teşhisi konulmuştu. 18 Haziran’da tekrar KOÜ’deki psikiyatri notunda Tuğluk’un bilişsel yıkım yaşadığı belirtilip demansiyel süreçte olduğu söz edildi. Tekrar KOÜ’de 7 Temmuz’daki raporda, Tuğluk’taki belirtilerin demans ile uyumlu olduğuna vurgu yapıldı. 12 Temmuz’da ise KOÜ İsimli Tıp Anabilim Kolu tarafından Tuğluk’un ilerleyen demans hastalığı nedeniyle gereksinimlerini tek başına gideremeyeceği belirtilerek ceza infazının ertelenmesi gerektiği söz edildi.
Ne olmuştu?
Art arda verilen raporlar üzerine Tuğluk’un avukatları infazın ertelenmesi için müracaatta bulundu. 3 Eylül’de İsimli Tıp Kurumu Başkanlığı tarafından Tuğluk’un kendisini makus göstermeye çalıştığı söylendi ve cezaevi kurallarında hayatını yalnız idame ettirebileceği belirtildi. Tam da bu raporun verildiği gün, Kocaeli Cumhuriyet Başsavcılığı infazın ertelenmesi kararını kelam konusu rapora dayandırarak reddetti.