CHP İstanbul Milletvekili Turan Aydoğan, okul çağındaki çocukların yaşadığı beslenme sıkıntısını Meclis gündemine taşıdı.
Beslenme yetersizliği yaşayan okul çağındaki çocukların günümüz ekonomik şartlarında arttığını belirterek, yetersiz ve sıhhatsiz besine erişimin derin yoksulluk içinde yaşayan çocukların bedensel, zihinsel ve duygusal gelişiminde büyük eksiklikleri çıkardığına dikkat çekti.
Konuyla ilgili araştırma önergesi veren Aydoğan, şu açıklamayı yaptı:
- CHP Yoksulluk Dayanışma Ofisi Koordinatörü Hacer Foggo bu bahse kendini vakfetmiş çok pahalı bir aktivist. Onun yaptığı çalışmalar bize bu hususta oluşan müthiş tabloyu net biçimde gösteriyor. Devletin bu mevzuda yapması gerekenleri bir bir anlatıyor Sayın Foggo. Ben de bu durumu TBMM gündemine taşıyıp sonuç almak ismine adımlar atmaya çaba ediyorum. Sayın Genel Başkanımızın da sık sık vurguladığı üzere yatağına aç giren çocukların olmadığı bir ülke umuduyla yol yürüyoruz. Okullarda açlıktan bayılan çocukların olması utançtan öbür nedir?
Aydoğan ve CHP’li öteki milletvekillerinin imzasıyla TBMM’ye sunulan önergede şunlar kaydedildi:
“KRONİK AÇLIK DEVAM ETTİKÇE ÖĞRENME ZAHMETİ ORTAYA ÇIKMAKTA VE HAYAT MÜHLETİ KISALMAKTADIR”
- 2022-2023 eğitim öğretim yılı 12 Eylül’de başlamıştır. Enflasyon sayıları altında ezilen veliler için kayıt masrafı, okul kıyafetleri, kırtasiye masrafları nedeniyle önemli dertler yaşamaktadır. Geçen yıl her 4 çocuktan birinin okula aç gittiği; bu yıl ağırlaşan ekonomik zorluklar, enflasyon, her gün artan artırımlar, geçimin zorlaşması nedeniyle bu sayı daha da artacağı uzmanlar tarafından vurgulanmaktadır. Hem dünyada hem Türkiye’de yetersiz beslenme ile ilgili son yapılan araştırmalar göstermiştir ki yetersiz ve sıhhatsiz besine erişim derin yoksulluk içinde yaşayan çocukların bedensel, zihinsel ve duygusal gelişiminde büyük eksiklikleri ortaya çıkartıyor. Bu kronik açlık devam ettikçe öğrenme zahmeti ortaya çıkmakta ve hayat müddeti kısalmaktadır. Uzmanların teklif meskeninde kâfi beslenemeyen çocuğun hiç değilse okulda sağlıklı beslenmeye ulaşması ve toplumsal devletin bu sorumluluğu üstlenmesi halindedir.
“GIDA YOKSULLUĞU VE AÇLIK ÇEKEN ÇOCUKLARIN OKULA ODAKLANAMAYACAKLARI DA BİLİNMEKTEDİR”
- BM Yoksulluğu Azaltma Kılavuzu kâfi besin hakkının yoksulluğu azaltmadaki ehemmiyetini vurgulamakta ve yetersiz beslenmenin beyin hücrelerini geliştirmediğini, büyümeyi durdurduğunu ve hastalıkları yaydığını belirtmektedir. Ayrıyeten besin yoksulluğu ve açlık çeken çocukların okula odaklanamayacakları da bilinmektedir. Bu nedenle bir an evvel okullarda fiyatsız beslenme programları çabucak hayata geçirilmek ismine gerekli kaidelerin oluşturulması ve uzmanların görüşlerinin alınması gerekmektedir.
- Sağlık Bakanlığı 2019-2023 Çocukluk Çağı Obezı·tesı·nı·n Önlenmesi· I·le I·lgı·lı· Hareket Planı’nda buna yer vermişti. Hazine ve Maliye Bakanlıgˆı, Milli Eğitim Bakanlığı, Tarım ve Orman Bakanlığı, Sagˆlık Bakanlığı, Çalışma, Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanlıgˆı ve Belediyeler iştirakinde 2020 yılında sagˆlıkla büyümenin sağlanabilmesi için ‘Doğu ve Güneydoğu’da okul yemeği programının pilot/öncelikli uygulamasının yapılması, okul yemeği programının ülke genelinde yaygınlaştırılması’ hedeflenmiş ancak bu gayeye ulaşılamamıştır.
“YOKSULLUĞU VE ÇOCUKLARA DEVREDİLEN YOKSULLUĞU ÖNLEMENİN TEK YOLU TEMEL GEREKSİNİMLERİN FİYATSIZ OLARAK OKULLARDA SAĞLANMASI GEREKMEKTEDİR”
- Avrupa Kurulu bünyesinde faaliyet gösteren Avrupa Toplumsal Haklar Komitesi yayımladığı 2021 İnceleme Raporu’nda da ‘Yoksulluk ve toplumsal dışlanmanın o¨lc¸u¨lmesi’ başlığı altında Türkiye’deki yoksulluk çalışmalarının 30. unsuruna uygun olmadığı tespit edilmiştir. Raporda ayrıyeten Türkiye’nin sagˆlığın korunması ve en kıymetli toplumsal haklardan biri olan ‘sosyal yardım hakkı ve yoksulluk ve toplumsal dışlanmaya karşı korunma hakkı’ konusunda yetersiz kaldığı tespit edilmiştir. Bu nedenle yoksulluğu ve çocuklara devredilen yoksulluğu önlemenin tek yolu ‘yardımseverlik’ anlayışı dışında temel gereksinimlerin başta beslenme ve pak su üzere gereksinimlerin bir an evvel fiyatsız olarak okullarda sağlanması gerekmektedir. Bu bağlamda; bütün bu bilgiler ve tahliller uzman görüşleri göz önüne alındığında Meclis çatısı altında bir araştırma kurulu kurulması elzem olarak görülmektedir. Bu sebeple Anayasanın 98. Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğünün 104 ve 105 inci hususları mucibince Meclis Araştırma Komitesi kurulmasını arz ve teklif ederiz.
NEBATİ’YE SORU ÖNERGESİ
Aydoğan, birebir mevzuyla ilgili Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’nin yanıtlaması istemiyle TBMM Başkanlığı’na soru önergesi de verdi.
Aydoğan, okul yemeği programı gayesinin neden gerçekleşmediğini sordu.