GÖKÇER TAHİNCİOĞLU
Gezi hareketleri sırasında plastik mermi ile tek gözünü kaybeden Volkan Kesanbilici hakkında, 2014-2015’teki toplumsal medya paylaşımlarında, Cumhurbaşkanı’na, “katil ve hırsız” diyerek hakaret ettiği savıyla açılan davada, mahkeme beraat kararı verdi. Gerekçeli kararda, anayasa değişikliğinden sonra Cumhurbaşkanlığı makamının ülkenin ömrüne direkt tesir eden bir kurum haline geldiği anımsatıldı.
Kararda, paylaşımların olağan bir şahsa karşı yapılması halinde hata sayılma ihtimalinin yüksek olduğu fakat olağan bir vatandaşın ülkedeki aksilikleri yok etme ve düzeltme gücünün bulunmadığı anımsatıldı. Paylaşımların “kaba” tenkit sayıldığı kararda, “Çünkü fiilen bir cumhurbaşkanın hırsızlık yapmayacağı ve insan öldürmeyeceği açıktır. Telaffuzda bir suça teşvik ya da nefret teması yoktur. Mağdura (cumhurbaşkanına) yönelebilecek yakın bir tehlike de kelam konusu değildir. Politikler kendilerine yapılan övgülerden ne kadar hoşlanıyorlarsa, tenkitlere de o kadar hoşgörülü olmalılardır” denildi.
Kesanbilici, toplumsal medya paylaşımları ile cumhurbaşkanına hakaret kabahatini işlediği gerekçesiyle Bakırköy 15. Asliye Ceza Mahkemesi’nde açılan davada yaptığı savunmada daha evvel de hakkında benzeri davalar açıldığını, bu yüzden toplumsal medyayı dikkatli kullandığını, suça husus birinci paylaşımları incelendiğinde, hakaret sayılan bildirilerinin yabancı bir hacker kümesine yönelik olduğunun çarçabuk anlaşılabileceğini söyledi.
Kesanbilici, plastik mermi ile gözünü kaybettiğini, açılan soruşturmada polislerin, “Biz buyruk kuluyuz” dediğini, bunu protesto etmek için, polisin yüzünü Erdoğan’ın yüzünü kolaj yaparak protesto gayeli paylaştığını belirtti.
Kesanbilici, üçüncü paylaşımında ise internet erişim yasaklarını protesto ettiğini, DNS ayarları yerine sistemi değiştirmek gerektiğini, bütün bunların “katil, hırsız Erdoğan” paylaşımlarını engellemek için yapıldığını, bunu anlatmak için paylaşımlarda bulunduğunu söyledi.
“Hırsız ve katil paylaşımlarını şuurlu yaptı”
Savcılık, buna karşılık, Kesanbilici’nin 2014 ve 2015’teki paylaşımlarında ısrarla Cumhurbaşkanı için, “katil ve hırsız” sözlerini öne çıkarttığını, Erdoğan’ın fotoğraflarını kullandığını, kasıtlı olarak cumhurbaşkanına hakaret kabahatini işlediğini belirtti.
“Anayasa değişti, artık Cumhurbaşkanı yaşama tesir eden bir kurum”
Buna karşılık, Bakırköy 15. Asliye Ceza Mahkemesi, Kesanbilici’nin beraatine karar verdi. Kararın münasebetinde, şöyle denildi: “Davaya katılan ülkemizin Cumhurbaşkanıdır. Anayasa değişikliğinden evvel Cumhurbaşkanı sorumsuz ve etkisiz bir pozisyondaydı fakat anayasa değişikliğinden sonra Cumhurbaşkanlığı makamı sorumsuz olmakla birlikte ülkenin iç ve dış siyasetine, bireylerin ömür biçimine direkt tesir eden bir kurum haline dönüşmüştür. Verdiği olumlu ya da olumsuz kararlarla ülkemizin de ülkemizde yaşayan şahısların ömür biçimini belirlemektir. Sonuç olarak siyasi bir kişiliktir.
“Düşünce özgürlüğü rahatsız edici paylaşımlar için gerekli”
Sanığın yapmış olduğu paylaşımlar olağan bir şahsa karşı yapılış olsa cürüm sayılma mümkünlüğü ve hakaret kastı ile yapılma mümkünlüğü yüksektir zira olağan birinin ülkede yaşanan aksilikleri yok etme ve düzeltme gücü yoktur. AİHM Kontratının 10. Hususunun 2.fıkrası tabir haslığının ne formda sınırlanabileceğini açıkça yazmıştır. Nefret söylemi, suça teşvik, toprak bütünlüğü, kamu güvenliği yahut cürüm işlenmesinin önlenmesi, genel ahlak , şöhret yahut oburlarının hakları, bâtın bilgilerin yayınlanmasının önlenmesi ve yargının tarafsızlığı konularında yapılacak söz açıklamalarının haklı nedenlere dayandığı durumlarda söz özgürlüğüne müdahale edilebileceği konuları düzenlemiştir.
Dosyamızdaki argüman şöhret yahut diğerlerinin haklarına yönelik tabir özgürlüğü kapsamında yapılan hakaret argümanıdır. Söz özgürlüğü, demokratik toplumun gelişmesi ve her bireyin kendi kişiliğini gerçekleştirmesinin temel şartı olduğudur. Tabir özgürlüğü AHİM kontratının 10.maddesini 2.fıkrası hudutları içerisinde yalnızca lehte olduğu kabul edilen yahut zararsız yahut ilgilenmeye değmez görülen haber ve niyetlere değil, tıpkı vakitte aleyhe olan, çarpıcı gelen yahut rahatsız eden haber ve kanılara de uygulanır. Bunlar demokratik toplumun olmazsa olmaz ögeleri olan çoğulculuk, müsamaha ve açık fikirliliğin gereğidir.
Kaba eleştiri
Yapılan paylaşımlarda hakaret kastından çok, siyasi kişiliği ve siyasi gücü en üstte olan bir makamın sahibine yönelik ülke idaresindeki yanlışları hatırlatma hedefi güden aşkın ve kabaca yapılmış tenkitler mevcuttur zira fiilen bir cumhurbaşkanın hırsızlık yapmayacağı ve insan öldürmeyeceği açıktır. Telaffuzda bir suça teşvik ya da nefret teması yoktur.
Mağdur ve sanığın pozisyonları karşılaştırıldığında mağdura yönelinebilecek yakın bir tehlike de söz konusu değildir. Politikler kendilerine yapılan övgülerden ne kadar hoşlanıyorlarsa, tenkitlere de o kadar hoşgörülü olmalılardır. Siyasi pozisyonda bulunan bireylerin kararları ve telaffuzları şahısların , sivil toplum kuruluşlarının ve ters görüşteki parti ve siyasi görüşlerine açık olmalıdır. Tenkidin kaba olması AHİM kontratının 10/2 fıkrasında garanti altına alınan haklara karşı korunması gereken ölçüde bir hakaret değildir. Sav makamının hatanın oluştuğuna ait temel görüşünü bilakis bu telaffuzun ağır tenkit sonları içerisinde kalması nedeniyle sanığın beraatine karar verilmesine dair mütalaaya alışılmamış aşağıdaki halde hüküm tesis etmek gerekmiştir.“