Edirne Cezaevi’nde 2016 yılından beri tutuklu bulunan eski HDP Eş Genel Lideri Selahattin Demirtaş, Maraş’ın Pazarcık ve Elbistan ilçelerinde 6 Şubat günü meydana gelen sarsıntılardan sonraki gelişmeleri televizyondan izlemek zorunda kaldıklarını belirterek, “6 Şubat sabahı kendim bir dilekçeyle mahkemeye müracaat yaptım ve süreksiz de olsa tahliye talep ettim. Altı buçuk yıldır birinci kere tahliye talep ediyorum ancak hukuk olmadığı üzere vicdanlar da çürümüş” dedi.
T24’ten Murat Sabuncu’ya konuşan Demirtaş’ın söyleşisinin bir kısmı şöyle:
Deprem bölgesindeki çabucak tüm vilayetleri dolaşmış bir gazeteci olarak devletin kurumları bilhassa birinci günlerde iflas ederken memleketin her yerinden, farklı kimlik-ideolojik görüşteki bireylerin kimseyi ayırmadan seferber olduğuna, yaraları sardığına şahitlik ettim. Bu dayanışmayı duyguyu siz nasıl tanım ediyorsunuz?
Ne yazık ki biz de birinci saatlerden itibaren felaketi televizyondan izlemek zorunda kaldık. 6 Şubat sabahı kendim bir dilekçeyle mahkemeye müracaat yaptım ve süreksiz de olsa tahliye talep ettim. Altı buçuk yıldır birinci sefer tahliye talep ediyorum lakin hukuk olmadığı üzere vicdanlar da çürümüş. Binlerce tutsak felaketin acısını, telaşlarını içeriden çaresizlik içinde izlemek zorunda kaldı.
Fakat daha birinci günden bizi rahatlatan büyük bir dayanışma başladı, her geçen gün de artarak devam etti. Zelzelenin büyüklüğüne karşı hükümetin, devletin kılını kıpırdatamadığı gerçeği herkesi harekete geçmeye motive etti. Bu dayanışma binlerce hayatı kurtardı en kıymetlisi budur.
Bir şeyi daha ortaya çıkardı bu dayanışma, iktidarın uzun yıllardır sistematik ve şuurlu biçimde sürdürdüğü toplumsal kutuplaştırma siyaseti halkın bağrında kalıcı bir hasara ve tesire yol açmamış. Masalarda bile yan yana oturmaktan çekinen siyasetçilere karşın halk yardım için parti, kimlik, inanç ayrımı gözetmeksizin el ele verdi. Bu gerçek, tüm siyasetçiler için ders niteliğindedir. İktidarı vefatına ve ahlaksızca savunan satılık troller ve kiralık kalemler dışında 85 milyon, hakikaten birlik ruhunu yakaladı. Demek ki bu toplumda hala ölmemiş değerli bir cevher var. Neden geleceği bu cevherin üzerine kurmayalım? Neden toplumsal dayanışmayı, siyasal dayanışmaya dönüştürüp de yeni bir geleceği beraberce kurmayalım?
Çok uzun vakittir söylenen, yazılması gereken ortak öyküyü toplumun kendisi tahminen de siyasete de yön-yol göstererek şu an yaratabilir mi?
Elbette, az evvel söz etmeye çalıştığım tam da budur. Yeni kıssayı siyasetçiler yazamadı lakin acıların içinden halk yazdı, o yeni kıssayı. Siyasetçiler artık bu dayanışma ruhunu büyütmek ve siyasal alana evriltmekle sorumludurlar. Yoksa kısa mühlet sonra iktidarın ayrıştırıcı telaffuzları yine tesirli olmaya başlayacak ve siyasal alanı tekrar ayrıştıracak. Bu nedenle muhalefetin bir ortaya gelip ortak bir program etrafında buluşması için elini çabuk tutması gerekiyor.
Bu dayanışma ruhunun kalıcı olması için sizce ne yapmak gerekir?
Dayanışma pratikte, yani enkaz bölgeleri başta olmak üzere Türkiye’nin her yerinde alanda görünür halde sürdürülmeli. Dayanışma ruhunu zedeleyen her hareket, her kelam kimden gelirse gelsin sert biçimde eleştirilmeli. Toplumsal dayanışma, siyasal dayanışma ile güçlendirilip kalıcı hale getirilmeli.
Eğer bu felaket yaşanmasaydı ortalarında HDP’nin de bulunduğu Emek ve Özgürlük İttifakı adayını açıklayacaktı. Akabinde da Millet İttifakı açıklayacaktı. Bu büyük yıkımda halkın ortaya koyduğu büyük dayanışmadan sonra muhalefetin bir ortaya gelip ortak-tek aday çıkarması mümkün olur mu?
Emek ve Özgürlük İttifakı’nın tüm bileşenleri ve takımları birinci saatlerden itibaren zelzele bölgelerinde, alanda çalışıyor. Şimdi bir ortaya gelip yeni bir siyasal kıymetlendirme yapamadılar. Sanırım önümüzdeki günlerde toplanıp bu yeni durumu çok istikametli ele alacaklardır. Benim ferdî görüşüm, bu yeni durum oluştuğu gerçeğinden hareketle, tüm muhalefetin yeni bir tavrı tartışması gerektiği istikametinde.
Erdoğan ve yakın etrafı daima ‘deftere not almaktan’ bahsediyor? Sizce bu korkutma atılımının muvaffakiyet bahtı var mı?
Hayır, beşerler endişe duvarlarını yıktılar. Mevtten ötesi yok ki! On binler öldüler zati. Asıl, iktidarın korkması gerekir. Halkın öfkesini okuyabilseler korkacaklar esasen. Hala Türkiye’yi 5 Şubat’taki Türkiye sanıyorlar. Sarsıntıyla birlikte yalnızca beşerler ölmedi, yalnızca meskenler yıkılmadı, iktidarın tüm siyasetleri da geçersiz hale geldi. Bunu hala anlamayanlar defter tutadursun, halk çoktan bunların defterini dürdü, haberleri yok.
Anayasaya nazaran seçimlerin ertelenmesi ‘savaş hali’ hariç hukuken imkânsız. Ancak deneyimlerimiz bize iktidarın yasa-anayasa dikkate almadığını da gösteriyor. Sizce erteleme üzere bir yola saparlar mı? Bu türlü bir noktaya gidilirse nasıl reaksiyon verilmeli?
Seçimi erteleyemezler. Seçim erteleme demek darbe yapmak demektir. Darbecilere ne yapılıyorsa halk yeniden onu yapar, tıpkı 15 Temmuz’daki üzere halka direnme hakkı doğar. Herkes aklını başına almalı, kimse darbeciliğe özenmemeli. Seçimleri siyasi partiler yapmaz, halk yapar. Hasebiyle seçimler halkın hakkıdır, siyasetçilerin değil. Kimse halkın hakkını ortadan kaldıramaz ya da darbeyle çalamaz.