Ayrıca haberde; plan dahilinde devrik önder ve ailesinin gayrimenkullere, otellere hatta Arjantin’de bir çay işletmesine dahi yatırım yaptığı söz edildi.
Muhalifler Baas rejimini yerle bir etti, Esed ailesiyle Rusya’ya kaçtı. Esed’in captagon ile kazandığı milyar dolarlık servetinin ne olacağı ise merak konusu oldu.
Wall Street Journal’da yer alan bir habere nazaran, başka diktatörlerin yurtdışında sakladıkları servetlerini geri almak için yıllarca süren teşebbüsler göz önüne alındığında, Esed’in bu fonlarının takibinin uzun sürmesi olası.
Analistler, Hafız Esed’in 1970 yılında iktidara gelmesinden bu yana Esed ve ailesinin karmaşık bir yatırım ve ticari bir varlık ağı oluşturduğunu belirtiyor. Gazeteye konuşan eski ABD’li yetkililer, Beşşar Esed’in yakın akrabalarının satın aldıkları ortasında Rusya’da gayrimenkuller, Viyana’da (Avusturya) bir butik otel ve Dubai’de (BAE) özel bir jet olduğunu belirtiyor.
SURİYELİLER HAKLARINI KENDİ ELLERİYLE ALIYOR
İnsan hakları avukatları ise artık bu varlıkların izini sürerek tüm malvarlıklarını Suriye halkına iade etmeyi planladıklarını ve “parayı iade etmeyi Suriye halkına borçlu olduklarını” söyledi. Birebir vakitte, kimi Suriyelilerin sıkıntıyı kendi ellerine aldıkları ve Beşşar Esed’in ailesinin malikanelerini, lüks otomobillerini ve sanat yapıtlarının bulunduğu garajlar da dahil olmak üzere yağmalamaya başladıkları kaydedildi.
ESED’İN İKİNCİ PLANI NE?
Eski Beyaz Saray yetkilisi Andrew Teibler “Rejim varlıkları için milletlerarası bir av olacak. Her vakit bir B planları vardı, artık de sürgüne hazırlar” dedi.
SERVETİNİN BÜYÜKLÜĞÜ DUDAK UÇUKLATTI
Diktatör Beşar Esed, muhalif güçler Şam’ı süratle ele geçirip 24 yıllık rejimine son verirken 8 Aralık’ta Suriye’yi terk etti. Babası üzere o da mal varlığını yurtdışında saklamaları için akrabalarını etkin olarak işe aldı.
ABD Dışişleri Bakanlığı’nın 2022 tarihli bir raporuna nazaran, bu servetin tam büyüklüğü bilinmemekle birlikte 1 milyar ila 12 milyar dolar ortasında olabilir.
Esed ve akrabaları servetlerini inhisarlar ve yasadışı ticaret, bilhassa de Captagon uyuşturucusu yoluyla elde etmiş, fonların bir kısmı milletlerarası hukukun dışında kalan yargı bölgelerinde yine yatırıma dönüştürülmüş.
Öte yandan Esed servetine servet katarken 2011 yılında başlayan iç savaştan etkilenen Suriyeliler yoksulluk hududunun altında hayat gayreti veriyor.
AİLENİN İKTİSADINDAN ESMA ESED SORUMLU
WSJ, diktatör rejiminin kilit bireyleri ortasında, JPMorgan bankasının eski bir çalışanı olarak ailenin finansal operasyonlarında etkin olarak yer alan eşi Esma Esed’in öne çıktığını yazıyor.
Avukat Toby Kedman bir medya yorumunda, “İktidar ailesi mali cürümlerde olduğu kadar kriminal şiddet konusunda da uzmandı” dedi.
ARJANTİN’DE ÇAY İŞLETMESİNE BİLE YATIRIM YAPTI
Esed ailesinin mal varlıklarının dondurulmasına yönelik teşebbüsler birkaç yıl evvel başladı. Bilhassa 2019 yılında Paris’teki bir mahkeme, Beşar Esed’in amcası Rıfat’ın kamu fonlarını aklayarak elde ettiği 90 milyon Avro pahasındaki mal varlığını bloke etti. Fakat Dubai ya da Rusya üzere vergi cennetlerindeki varlıkların geri alınması daha kuvvetli bir süreç olarak görülüyor.
WSJ, Esid’in varlıklarının on yıllardır birikmekte olduğunu belirtiyor. Danışmanlara ve araştırma kuruluşlarına nazaran aile gayrimenkullere, otellere ve hatta Arjantin’de bir çay işletmesine yatırım yaptı.
Birçok varlık paravan şirketler aracılığıyla denetim edildiğinden izlerinin sürülmesi zorlaştı. Yaptırımlara ve milletlerarası soruşturmalara karşın, Esed ailesinin pek çok üyesine ulaşılamıyor ve tam olarak nerede oldukları bilinmiyor.