Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) Lideri Fatih Birol, gelecek yıldan itibaren dünyada yeni sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) kapasitelerinin devreye gireceğini, bunun Avrupa ülkeleri ile Türkiye, Hindistan ve Japonya üzere gaz ithalatçılarının çıkarına olacağını söyledi.
Birol, Brüksel temasları kapsamında Belçika Hükümdarı Philippe, AB Konseyi Başkanı Antonio Costa ve NATO Genel Sekreteri Mark Rutte ile görüşmelerinin akabinde AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu.
Avrupa’da bilhassa soğuk hava şartları nedeniyle son devirde doğal gaz fiyatlarının yüksek seyrettiğini anımsatan Birol, Avrupa’nın doğal gaz denklemini hala çözemediğine işaret etti.
ALICI ÜLKELERİN LEHİNE OLACAK
Birol, “Avrupa’da güç fiyatları, ABD, Çin ve Hindistan üzere büyük ekonomik güçlere kıyasla çok daha değerli. Avrupa’da ortalama doğal gaz fiyatları Amerika’nın 5 misli, elektrik fiyatları da Çin’in 4 misli değerli.” diye konuştu.
Yüksek güç fiyatlarının Avrupa iktisadına kıymetli tesirleri olduğunu vurgulayan Birol, şöyle devam etti:
“Avrupa iktisadının bel kemiği ihracattır. Avrupa Birliği (AB), dünyanın en fazla ihracat yapan iktisadı pozisyonunda bulunuyor. AB, ABD ve Çin’den daha çok ihracat yapıyor. Lakin güç fiyatları çok değerli olduğu vakit Avrupa’nın ihracatçı olarak rekabet gücü epeyce düşüyor. Bu yüzden, Avrupa iktisadı, bilhassa Avrupa endüstrisi, kıymetli bir krize girmiş durumda. Şayet buna tahlil bulunamazsa Avrupa iktisadı önemli olarak sarsılabilir. İstihdam konusunda önemli meseleler ortaya çıkabilir. Bence Avrupa’nın şu anda önündeki en büyük ekonomik sorun, sanayi dalının büyük bir zelzeleye uğramadan nasıl eski günlerine yani savaş öncesi periyoda dönebileceği.
Birol, 2026’dan başlayarak 3 yıl boyunca dünyada devreye girecek yeni sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) kapasitesinin Avrupa için âlâ haber olduğunu söyledi.
Özellikle ABD ve Katar’da 6-7 yıl evvel başlayan birçok LNG projesinin sonuçlanmaya yakın olduğunu lisana getiren Birol, “Yakında piyasalara devasa bir LNG dalgası gelecek. Bu da LNG fiyatlarının, gaz fiyatlarının düşmesine katkı sağlayacak. Bu bahis Avrupa ve Türkiye üzere gaz ithal eden ülkeler için son derece değerli. Şu anda piyasalar satıcı odaklı halinden, alıcı lehine dönüşecek. Alıcıların elleri güçlenecek. O bakımdan Avrupa, Türkiye, Hindistan ve Japonya üzere LNG ve gaz ithalatçısı ülkeler için ufukta hoş bir haber var.” dedi.
– NATO temaslarında gündem güç arz güvenliği
Birol, son periyotta dünyada süratle artan müdafaacı ticaret siyasetlerinin güce tesirlerine ait ise ABD, Çin, Avrupa ve Hindistan’dan ticaret savaşlarının başlayacağına yönelik emareler geldiğini lakin bu türlü bir durumun güç dünyasını nasıl etkileyeceğini hakkında konuşmanın şu an için erken olacağını belirtti.
Enerji ve siyasetin geçmiştekinden daha fazla iç içe geçebileceğini tabir eden Birol, “Enerji arz güvenliği süratle çok daha değerli bir husus haline geliyor.” diye konuştu.
Birol, NATO temaslarında da bu mevzunun geniş biçimde ele alındığı bilgisini paylaştı.
– Nükleer güçte 30 yılın en büyük inşa hamlesi
Enerji arz güvenliği ve pak güç dönüşümünün yanı sıra dünyada nükleer gücün de şu anda ülkeler için kıymetli gündem hususlarından biri olduğunu söyleyen Birol, “Enerji arz güvenliği korkularının artmasıyla, nükleerde çok önemli bir geri dönüş görüyoruz. Şu anda dünyada 60’tan fazla nükleer santral inşa ediliyor ve bu son 30 yılda nükleerde görülen en büyük inşa atağı.” sözlerini kullandı.
Birol, bu yıl nükleerden elektrik üretiminin tarihi bir tepe yapacağına işaret etti.
Brüksel’de Başbakan ve hükümet yetkilileri ile görüşmelerinde de bu mevzunun ele alındığını belirten Birol, Rusya-Ukrayna Savaşı öncesi nükleer santrallerini kapatmayı planlayan Belçika’nın da yeni nükleer santral kurmayı planladığını aktardı.
Birol, nükleer güçte küçük modüler reaktörlerin de 2030’dan itibaren gündeme gelebileceğini kaydetti.
TÜRKİYE VE AVRUPA ORTASINDA GÜÇTE İŞBİRLİĞİ POTANSİYELİ YÜKSEK
Türkiye’nin güç arz güvenliği ve nükleer güçteki projelerini kıymetlendiren Birol, “Türkiye bu bahiste değerli adımlar attı ve güç ithalatını çeşitlendirdi. Türkiye, Türkmenistan dahil pek çok ülkeden (gaz) alım yapıyor, rüzgar ve güneş başta olmak üzere yenilenebilir güçte devasa adımlar atıyor. Umuyorum, nükleer güç teknolojilerinde de birkaç adım daha atıp bu alandaki parkımızı daha da genişletebiliriz.” tabirlerini kullandı.
Birol, Türkiye ve Avrupa’nın bilhassa güç alanında birlikte çalışmasının değerli yararları olacağını vurgulayarak, Türkiye’nin Azerbaycan, Türkmenistan ve başka ülkelerden gelen gazı Avrupa ülkelerine ulaştırmasıyla Avrupa’ya çok değerli bir çeşitlilik ve arz güvenliği sağladığını lisana getirdi.
Rüzgar gücünde türbinlerinin imalatı konusunda Türkiye’nin değerli bir uzmanlığı ve deneyimi olduğuna işaret eden Birol, “Burada Türkiye ile Avrupa ortasında önemli bir işbirliği potansiyeli görüyorum. Umarım güç alanındaki alakalar daha da güçlenir. Bunun arz güvenliği ve ekonomik olarak hem Avrupa’ya hem de Türkiye’ye kıymetli kazanımları olacağını düşünüyorum.” dedi.