Dün sabaha beni şaşırtan iki şeyle başladım. Birincisi Serdar Turgut’un yazısıydı…
Başlığı şöyleydi: “İsmail Küçükkaya ve Ertuğrul Özkök’e hiç katılmıyorum”
Altında da şöyle bir söz vardı: “Bu bir mizah yazısı değil, çok önemli bir yazıdır.”
Gerçekten de çok önemli bir yazıydı.
BİRİ BAŞIMI KARIŞTIRDI ÖTEKİ UMUTLANDIRDI
İkincisi ise Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bir önceki gün Bakanlar Kurulu toplantısından sonra yaptığı konuşmaydı. Serdar’ınki “Paradigma kırıcı” bir yazıydı. Başımı karıştırdı… Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın konuşması da paradigma değiştiriciydi. O ise beni çok şaşırttı. Bu iki paradigma değişimini düşünürken önümde Fransa’nın Le Point mecmuasının geçen hafta yayınlanan özel bir baskısının kapağı duruyordu.
BİR FRANSIZ MECMUASININ KAPAĞINDAKİ DÖRT İSİM
Başlığı şöyleydi: “Yeni Dünya Düzeni…”
Üzerinde de 4 fotoğraf vardı. ABD Başkanı Trump, Rusya Devlet Lideri Putin, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ve Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Erdoğan… Farklı bir yeni dünya fotoğrafı…
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın konuşmasını okurken kendi kendime şunu dedim: “Keşke Cumhurbaşkanı bu konuşmasını İsmail Küçükkaya’nın programına çıkmadan evvel yapsaydı.”
Çünkü evvelki sabah Halk TV’de yaptığımız sohbetin içeriğini çok etkileyebilirdi.
İSMAİL KÜÇÜKKAYA’NIN PROGRAMINDA SÖYLEDİKLERİM
Küçükkaya ile sabah sohbetimizde şunu söyledim: “Bu başkanlık sistemi Cumhurbaşkanı Erdoğan’a nazaran dizayn edilmiştir. O ayrıldıktan sonra Türkiye’de hiçbir güç bu sistemi devam ettiremez.”
Hala tıpkı düşünüyorum. Bir de şunu söylemiştim: “Güçlendirilmiş Cumhurbaşkanlığı hükümet ‘sistemi’ bugün ‘rejime’ dönüşmüştür. ‘Sistem’ demokratik bir yapıyı anlatır. ‘Rejim’ sözü ise onun dejenere olmuş otokratik ve baskıcı halini söz eder.”
Bu görüşümü de motamot koruyorum.
OTOKRATİK BAŞKANLIK TÜRKİYE’NİN AVANTAJI HALİNE GELEBİLİR Mİ
Ancak Serdar Turgut dün özetle şu farklı fikri ortaya attı. Dedi ki; “Küçükkaya ve Özkök’ün dediğinin bilakis bugün güçlendirilmiş hükümet sistemi, dünyanın içine girdiği bu yeni devirde Türkiye’nin çok güçlü bir avantajı haline gelebilir.”
İşte bu cümle başımı çok karıştırdı. Sahiden olabilir mi?
Bu sorunun karşılığını ararken bu kez önüme Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bir gün evvelki konuşması geldi.
SANKİ BELAGAT ŞEHVETİNE ESİR DÜŞMEMİŞ BİR NİYET MEKTUBU
Çok değerli bir konuşma. Entelektüel dozu çok uygun. Bildiğimiz o belagat şehvetinin vuruşlarıyla hiç lekelenmemişti. Çok mantıklı ve ikna edici bir içeriği vardı. Ve en değerlisi, hem Türkiye’ye hem Avrupa Birliği’ne yepisyeni bir yol haritası öneriyordu. Konuşma uzun ancak size özünü kısa ve net sözlerle aktaracağım.
BEŞ UNSURDA CUMHURBAŞKANI BİZE VE AVRUPA BİRLİĞİNE NE DİYOR
Cumhurbaşkanı diyor ki:
Önümüzde yepisyeni bir dünya var.
Dünya çok sağa kayıyor, ırkçı siyasetler ve “aşırı sağcı demagoglar” yükseliyor.
Demokrasiler geriliyor, otoriterlik artıyor.
Böyle bir gidişatta Türkiye dünyaya yeterli gelebilecek yeni bir tahlil sunabilir.
AB’yi içine düştüğü çıkmazdan lakin Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne tam üyeliği kurtarabilir.
Beş hususta özetlediğim bu konuşmanın beş hususuna de yürekten katılıyorum.
DİKKATİMİ ÇEKEN ÜÇ SÖZ: “AŞIRI SAĞCI DEMAGOGLAR”
Konuşmada en dikkatimi çeken şeylerden biri şu üç sözdü: “aşırı sağcı demagoglar…” Yani, Avrupalı çok sağcı siyasetçilerin “belagat şehvetinden” şikayetçi. Sanki bu kelamlar Cumhurbaşkanının bundan bu türlü içerdeki konuşmalarda da dış politikayı iç siyaset gayesiyle bozmayacağı konusunda bir teminat olabilir mi? Zira son yıllarda dış siyasetimiz maalesef seçim meydanlarında diğer ülkelerin başkanları için kullanılan ağır tabirler nedeniyle çok makûs etkilenmişti.
HIZLA BOZULAN DÜNYADA TEK “SAFE HAVEN” AVRUPA BİRLİĞİ
Bence, kelamlarında samimiyse bu “Erdoğan’ın 2004 yılında tam üyelik müzakerelerinin başlangıcındaki fabrika ayarlarına dönüşüdür.” Şuna inanıyorum: Bugün dünya siyaseti iğrençleşiyor, ancak daha kıymetlisi dünyanın bütün ülkelerini tehdit edecek tehlikeli bir hal alıyor. Bu türlü bir dünyada tekrar de tek “safe haven”, yani sığınılacak inançlı bölge Avrupa’dır. Onun kıymetleridir. Onun coğrafyasıdır. Allah’a dua ediyorum ki, Cumhurbaşkanı bu kelamlarında samimi olsun. Zira maalesef, samimiyetine güvenmememe neden olacak çok olay yaşadık son yıllarda.
HAKAN FİDAN’IN KELAMINI ETTİĞİ “ALTIN YILLARA” DÖNÜŞ VAADİ Mİ?
Ancak bu kere AB ile bağlantıların yeni bir açılıma gerçek giden bir hükümet siyaseti olabileceğine dair diğer işaretler de var. İlk işaret, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın 2024 yılının son günü France 24 kanalına verdiği bir mülakatta gelmişti. Fidan, Türkiye’nin Sarkozy öncesinde yani 2004 ile 2007 ortasında AB ile alakalarını “altın yıllar” olarak niteledi. O gün Türkiye’de başlayan ve devam eden “reform politikalarını” övdü.
FİDAN ‘SARKOZY ÖNCESİ ALTIN YILLARA DÖNMELİYİZ’ DERKEN NEYİ KASTETTİ
Ve en değerlisi şunu söyledi: “Tekrar Sarkozy öncesi çizgiye geri dönmeliyiz…”
Dikkat edin, “dönmeliyiz” dedi. Yani siz de biz de dönmeliyiz diyor. Ben bunu şöyle okuyorum: “Biz de o ıslahat çizgisine dönmeliyiz.”
DIŞ SİYASETTE “BELAGAT ŞEHVETİ” PERİYODU KAPANIYOR MU
Hakan Fidan’ın çok kıymetli bulduğum bir cümlesi daha var. Suriye ile ilgili şunu söylüyor: “Süreci ne Türkiye, ne İran ne de Araplar domine etmemelidir.”
Ben bu sözleri de dış siyasetin artık “belagat şehvetine” kurban edilmeyeceği biçiminde yorumlamak istiyorum. Yani dış siyasette Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın şikayet ettiği “demagoglar” ortasında olmayacağız.
KİM KİMİ KURTARACAK? BİZ Mİ AVRUPA’YI… AVRUPA MI BİZİ
Ancak bu yeni paradigmada çok hassas bir noktaya da dikkati çekeyim. Tam üyelik sürecine bu türlü tarihi bir dönüş, yalnızca Avrupa Birliği’ni kurtaracak bir şey değil. Birebir vakitte Türkiye’yi de kurtaracak bir şey. O nedenle bu yeni sürece bakışın esprisini ve psikolojisini bu türlü iki taraflı görmekte fayda var. Yoksa bu süreç yürümez. Zira bu konuşmada bir boşluk var.
DÜNYA BERBATA GİDERKEN BİZ DÜZGÜNE Mİ GİDİYORUZ
O boşluk da şu sorunun karşılığı: Dünya bu türlü bir yere giderken biz nereye gidiyoruz? Daha açık sorayım, dünya berbata giderken biz güzele mi gidiyoruz? Yani bu konuşmada açıklanan Avrupa Birliği’ne yönelik bu yeni niyet mektubunun içerdeki gayesi ne? Onu da çok önemli konuşmalıyız.
DÜNYADA DEMOKRASİYİ GÜÇLENDİRİRKEN İÇERDE OTORİTER REJİMİ DESTEK ETMEK Mİ?
Bu açılımın emeli ne?
AB’ye açılırken, ıslahatları tekrar uygulamaya koyup, Başkanlık rejimini demokratik bir sistem haline getirmek mi?
Yoksa dışarıya karşı güçlü bir oyun kurucu haline gelirken, içeride de bu dejenere olmuş güçlendirilmiş başkanlık rejimini tahkim edip, ömrünü tekrar baskıcı bir rejim olarak uzatmak mı?
Eğer ikincisiyse, ondan ne Avrupa’ya, ne dünyaya, ne de Türkiye’ye hayır gelir.
DEMİRTAŞ VE KAVALA İÇERDEYKEN BU KONUŞMANIN MANASI OLUR MU?
Onun için de işe kesinlikle ve kesinlikle yargıdan başlamak gerekiyor. Hem de çabucak şimdi… Selahattin Demirtaş’ların, Osman Kavala’nın, Seyahat tutuklu ve mahkumlarının, Can Atalay’ın durumlarını ele alarak. Dün AB’ye gönderilen yeni niyet mektubu lakin bu çeşit uygulamalarla prestij ve mana kazanır. Yani yargı, yargı, yargı… Zira yargı hepimizin itimadını tekrar kazanacak bir tarafsızlığa gelirse, gerisinden insan hakları ve demokrasi de gelir.
ŞİMDİ LE POINT MECMUASININ KAPAĞINA YİNE BAKALIM
İşte tam bu noktada Le Point mecmuasının kapağına bir daha baktım. Eminim bu kapak hem Cumhurbaşkanının, hem de iktidara yakın birtakım şahısların çok güzeline gitmiştir. Evet, Yeni Dünya Düzeni’nde bu türlü bir fotoğraf karesine girmek Türkiye açısından hoş bir şey olarak görünebilir. Ancak hakikaten hoş mi?
BİR DE BÜYÜK FOTOĞRAFA DEĞİL, VESİKALIK FOTOĞRAFA BAKALIM
Fotoğrafta görünen başkanların hepsi çok otoriter. Baskıcı. Tabir ve fikir özgürlüklerine karşı. Sizce bu, albümünüzün güzide yerine koyabileceğiniz hoş bir “aile fotoğrafı” mıdır? Bence bu övünülecek bir fotoğraf değil. O nedenle bu türlü bir aile fotoğrafı değil, tek kişilik bir mecmua kapağı hayal ediyorum ben.
ERDOĞAN’IN AMACI BU TÜRLÜ BİR AİLE FOTOĞRAFI OLMAMALI
Kendi hisseme, tek kişilik bir kapak fotoğrafı hayal ediyorum. Bu türlü bir mecmuanın kapağına, o üç başkandan farklı, özgürlükçü bir sicille girmenin hem dünya hem Türkiye için çok daha tesirli ve hoş olacağını düşünüyorum. Dünyanın en kıymetli mecmualarının kapağına “Yeni Dünya Düzeni”nin otokrat ve baskıcı bir üyesi olarak değil, demokrasiyi, insan haklarını, adaleti savunan bir “Yeni Dünya Düzeni” aktörü olarak kapağa girmeyi kastediyorum.
BAŞKA HALKLARI KEYİFLİ EDERKEN KENDİ HALKININ YARISINI BEDBAHT ETMEK OLUR MU
Serdar Turgut’un yazısına bir sefer daha bu gözle baktım. Umarım Cumhurbaşkanı da bir seferlik bu türlü bakar. Zira şöyle bir duruma düşmek de ihtimal dahilinde; “Dünyayı kurtarayım” diye uğraşırken, kendi halkının yarısını bedbaht eden bir başkan haline gelmek. Dışarıda otoriterliği, çok sağa gidişi, diktatörlüğü eleştirip, içeride despotça davranmak, insanları yargı yoluyla susturmaya, sindirmeye çalışmak hem kendisinin hem de Dışişleri Bakanının bize anlattığı, güzel Avrupa Birliği kıssasına uymaz.
İYİMSERİM FAKAT ARTIK İFLAH OLMAZ BİR OPTİMİST DEĞİLİM
Netice… Cumhurbaşkanının bu konuşması, evvelki sabah İsmail Küçükkaya ile yaptığımız sohbetten evvel gelseydi, yayında bunları da söylerdim. Ben iflah olmaz bir iyimserdim. Lakin son yıllarda yaşadıklarımdan sonra artık iflah olur bir optimist haline geldim. O nedenle son kelamım şu olacak: Cumhurbaşkanının bu konuşmasını ihtiyatlı bir optimistlikle çok yapan ve umut verici buldum. Ve 2007 sonrasında birinci kez söylediklerinin yüzde 100’üne katılıyorum.