İngiltere basınında geçtiğimiz hafta, Münih’te yapılan güvenlik konferansı ve Başbakan Starmer’in Ukrayna konusundaki açıklamaları gündemdeydi. Starmer Avrupası kıtasının geleceğinin Ukrayna’nın savunulmasına bağlı olduğunu söyledi.
Muhafazakar Parti Önderi Kemi Badenoch ve Reform Uk lideri Nigel Farage’ın konuşmacılar ortasında olduğu çeşitli ülkelerden sağcı siyasetçi ve işadamlarının biraraya geldiği Londra’daki ARC konferansı da basında yer alan değerli haber başlıklarından biriydi. Burada da ana muhalefet lideri Badenoch Batı medeniyetinin ve tüm dünyanın geleceğini Muhafazakar Parti’nin İngiltere’de iktidara gelmesine bağladı.
İngiltere gazetelerinde ayrıyeten Cumhurbaşkanı Erdoğan ve eşi Emine Erdoğan ile ilgili yazılar da yayınlandı. The Guardian gazetesindeki yazıda Emine Erdoğan’ın devlet takviyeli “Sıfır Atık” projesinin övgüyle karşılanmasına karşın Türkiye’nin gelinen noktada dünyanın çöplüğü haline geldiği anlatılıyor. The Economist dergisi ise Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 2028 seçimleri için şimdiden hazırlıklara başladığını ve bu bağlamda Türkiye’yi daha güçlü günlerin beklediğini yazdı.
‘Türkiye Avrupa’nın çöplüğü oldu’
The Guardian gazetesinde “Sıfır Atık ülkesi olacağını söyleyen Türkiye Avrupa’nın çöplüğü oldu” başlığıyla yayınlanan Alexander Clapp imzalı haberde, Çin’in çöp almayı bırakmasının akabinde Türkiye’nin Avrupa’nın geri dönüşüm merkezi haline geldiği lakin plastiklerin birçoklarının geri dönüştürülemeyip zehirli atık yığınlarına dönüştüğü söz ediliyor. Yazı Clapp’ın “Waste Wars: Dirty Deals, International Rivalries and the Scandalous Afterlife of Rubbish” isimli kitabından bir kısmın makaleye dönüştürülmüş hali.
Yazar Clapp Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan’ın 2017’de, sonraki 15 yıl içinde Türkiye’nin kendisini “sıfır atıklı” bir ülkeye dönüştüreceğini ilan ettiğini ve bu teşebbüsün başlangıçta Birleşmiş Milletler’den Dünya Bankası’na varıncaya kadar pek çok kurum tarafından ödüllendirildiğini aktarıyor. Clapp, bütün bu memleketler arası övgülere rağmen Emine Erdoğan’ın “gelecek kuşaklar için yaşanabilir bir dünya, pak bir Türkiye” sloganıyla başlatılan devlet dayanaklı “Sıfır Atık” projesinin ilan edilmesinin akabinde Türkiye’nin çok kısa bir müddette, gezegendeki en büyük plastik atık ithalatçılarından ve haliyle en büyük ve zehirli çöplüklerinden biri haline geldiğini Adana’dan ayrıntılı örneklerle anlatıyor.
Plastik geri dönüşümünün büyük ölçüde bir kandırmaca olduğunun belirtildiği yazıda ayrıyeten bu geri dönüştürülmesi mümkün olmayan çöp yığınlarının nerede istifleneceğinin, ülkelerin ekonomik gelişmişliğiyle alakalı olduğuna dikkat çekiliyor ve artık fakir ülkelerin Batı’nın çöp bidonlarına dönüştüğü vurgulanıyor. Yazıda 2017 yılında Emine Erdoğan’ın Türkiye’yi sıfır atık ülkesi ilan etmesinden birkaç hafta sonra, Çin Komünist Partisi’nin artık ülkesine çöp kabul etmeyeceğini dünyaya duyurduğu hatırlatılıyor. Devamında Çin’in çöp ithalat yasağı kararından birkaç ay sonra Yunanistan’ın çöplerinin Liberya’dan çıkmaya başladığı; İtalya’nın çöplerinin Tunus kıyılarına vurduğu; Hollanda’nın çöplerini eski sömürgesi Endonezya’ya yığmaya başladığı belirtiliyor. Yazıda ayrıyeten kelam konusu devirde Avrupa’dan Afrika’ya çöp ihracatının dört katına çıktığı ve örneğin Malezya’nın da ABD’nin plastik çöplüğüne döndüğü aktarılıyor. Müellif bu süreçte Erdoğan’ın Sıfır Atık Projesi’ni başlatmasının üzerinden şimdi bir yıl geçmeden, evvelden olsa Çin’e gidecek 200 bin tondan fazla plastik atığın Türkiye’nin güneydoğusuna yanlışsız yola çıktığını söylüyor.
Yazar Alexander Clapp global atık ticaretinin aslında global büyük bir cürüm şebekesi demek olduğunu söylüyor. İngiltere’nin etraf siyasetlerinde örnek bir ülke üzere görünmek için geri dönüştürüldüğünde ısrar ettiği plastik çöplerin yaklaşık yarısının Türkiye’ye gönderildiği belirtilen yazı şöyle devam ediyor: “Türkiye’nin, Sıfır Atık Projesi’nin açıklamasından sonraki üç yıl içinde, 750 bin tondan fazla plastik çöpü Avrupa’nın dört bir yanından Anadolu’ya yönlendirilerek ülke gezegendeki en büyük plastik atık alıcısı hâline getirildi. Yani her altı dakikada bir, bir kamyon dolusu yabancı çöp Türkiye’ye giriyor.”
Yazar ayrıyeten Türkiye’nin çöp ithal etmekle kalmayıp “karbon ayak izinde kıymetli bir azalma” sağlama vaadiyle Adana-Ceyhan bölgesinde “mega bir petrokimya sanayi bölgesi” kurmayı planladığından da bahsediyor ve şöyle diyor: “Başka bir tabirle Adana artık yalnızca çöp toplamayacak. Bunun yerine, gelecekteki iktisadını bunun etrafında inşa edecek. Ve Türkiye artık sıfır atıklı bir gelecek için rastgele bir taahhütte bulunuyormuş üzere rol yapmaya devam etmeyecek.”
Alexander Clapp’ın kitabıyla ilgili Financial Times’ta da bir kıymetlendirme yazısı çıktı.
Erdoğan’ın son atağı: Türkiye yeni bir baskı periyoduna giriyor
The Economist mecmuasında geçtiğimiz hafta yayınlanan bir tahlilde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “daha geniş çaplı bir baskı ortamına” taban hazırlıyor olabileceği söz edildi.
Oyuncu menajeri Ayşe Barım’ın Türkiye hükümetini “devirmeye teşebbüs” suçlamasıyla tutuklandığı belirtilen yazıda Barım’ın yanısıra 2013 yılında Seyahat Parkı protestolarına katılan ortalarında Halit Ergenç’in de bulunduğu çok sayıda ünlünün sorgulandığı ve savcıların protestoları vaktinde gereğince eleştirmeyerek “meşrulaştıran” medya kuruluşlarını tespit etmek için protestoların arşiv imajlarını taradığı belirtiliyor.
The Economist Erdoğan hükümetinin, protestoları bir darbe teşebbüsü olarak göstermeye devam ettiğini vurguladığı yazıda savcıların protestolardan 12 yıl sonra durup dururken yeni bir Seyahat soruşturması başlatmasının “daha geniş çaplı bir baskı ortamına zemin” hazırlamak için olabileceğini söylüyor.
Böyle bir baskı ortamına geçişin işaretlerinin belirmeye başladığını söyleyen dergi, ana muhalefet partisi CHP’nin belediyelerinde terör suçlamasıyla gözaltılar olduğunu ve ayrıyeten CHP’li İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu hakkında, kentin başsavcısına yönelik “hakaret ve tehdit” gerekçesiyle mahpus ve siyaset yasağı istenen bir soruşturma açıldığını aktarıyor. Mecmua İmamoğlu’nun bir sonraki seçimlerde Erdoğan ya da Erdoğan’ın halefinin karşısına çıkacak mümkün aday olduğunu belirterek kelam konusu soruşturmaları Cumhurbaşkanlığı seçimiyle ilişkilendiriyor. Yazıda ayrıyeten CHP’li belediyelerle ilgili kelam konusu soruşturmalarda kilit rol oynadığı söylenen bir uzman ile yapılan röportajı yayınladıkları için beş gazetecinin de bu bağlamda gözaltına alındığı hatırlatılıyor.
Kürt siyasetçilerin uzun müddettir buna misal ve hatta daha berbat muamelelere maruz kaldığı tabir edilen yazıda belediyelere kayyum atamalarına da değiniliyor. Yazıda Van’ın kayyum listesinde sıradaki belediye olduğu söz ediliyor. (Not: Bu yazı yayınladıktan iki gün sonra Van belediyesine Van Valisi Ozan Balcı kayyum olarak atandı.)
The Economist “aşırı sağcı” Ümit Özdağ’ın “cumhurbaşkanına hakaret” ve halkı nefrete teşvik suçlamalarıyla tutuklanmasını ise, Erdoğan hükümetinin PKK ile yapılan görüşmeleriyle ilişkilendiriyor. Erdoğan’ın meclisteki ortağı milliyetçi partinin de ortalarında bulunduğu kimi milliyetçi çevrelerin PKK ile görüşmelere artık itiraz etmediği belirtilen yazıda Özdağ’ın bu itirazı sürdürenlerden birisi olduğu söz ediliyor.
Yazı şu cümleyle bitiyor: “Türkiye’de bir sonraki cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimlerinin 2028 yılında yapılması planlanıyor. Erdoğan bu seçimlere daha şimdiden hazırlanmaya başlamış.”
Starmer: ‘Kıtamızın güvenliği için ukrayna’ya asker göndermeye hazırız’
Başbakan Keir Starmer, geçtiğimiz hafta Birleşik Krallık askerlerini Ukrayna’ya göndererek ülkesinin güvenliğini garanti altına almaya “hazır ve istekli” olduğunu söyledi.
Starmer pazartesi günü Paris’te Avrupa önderleriyle yapılan acil güvenlik doruğu öncesinde The Daily Telegraph gazetesinde yayınlanan açıklamasında şöyle dedi: “İngiliz askerlerini tehlikeye atmanın getirdiği sorumluluğu derinden hissediyorum. (…) Lakin Ukrayna’nın güvenliğini garanti altına almaya yardımcı olmak, kıtamızın güvenliğini ve bu ülkenin güvenliğini garantilemeye yardımcı olmaktır.”
Başbakan Paris’te Avrupa başkanlarıyla yaptığı toplantının akabinde ise, kalıcı bir barış mutabakatı imzalanması durumunda Birleşik Krallık askerlerini Ukrayna’ya gönderme mümkünlüğünü tekrar gündeme getirdi ve Avrupa’nın, Rusya’nın oluşturduğu “yeni nesil” güvenlik tehdidi karşısında kıtayı savunmak için “daha fazla şey yapması gerektiğini” söyledi. Fakat bu sefer “ABD güvenlik garantisinin Rusya’yı tesirli bir biçimde caydırmanın tek yolu olduğunu” vurguladı.
Badenoch: ‘Biz seçilmezsek Batı medeniyeti yok olur’
İngiltere Muhafazakar Parti başkanı Kemi Badenoch, Londra’daki “Alliance for Responsible Citizenship” (Sorumlu Yurttaş İttifakı -ARC) konferansında yaptığı konuşmada partisinin Donald Trump’ın Maga (Make America Great Again) hareketine benzediğini savundu ve şöyle dedi: “Başkan Trump’a bakın. Bazen neyin sorun olduğunu tespit etmek için evvel iktidarda olmanız gerekir ve ikinci defa iktidara gelince de ülkedeki meseleleri çözmenin yolunu artık biliyor olursunuz. Ve bunlar daima, gerçekleri söylemekle başlar.”
Konuşmasında İngiliz parlamentosunu kıymetsiz hususlara takılmakla suçlayan ve bu durumun gençlerin demokrasiden uzaklaşmasına neden olduğunu savunan Badenoch, Muhafazakar Parti’nin büyük bir politik yenilenme atılımı başlattığını belirtti ve partinin bu manada değişmemesi halinde bir sonraki seçimleri kaybedebileceğini ve bunun da “İngiltere’nin ve tüm Batı medeniyetinin yokoluşu” manasına geleceğini söyledi.
Sol ideolojilerin Batı medeniyetinin mirasını değersizleştirdiğini ve Batı kültürüne dair nefret aşıladığını düşünen Badenoch, üniversitelerin de bu fikirleri yayarak “zihinleri zehirlediğini” ileri sürdü.
“Hakim medyanın popülizmden şikayet etmesine kulak asmayın. Demokrasinin özü, halkın iradesini kabul etmek ve bunu hayata geçirmektir” diyen Badenoch’un konuşmasına Liberal Parti’den ağır tenkitler geldi. Liberal Demokrat Parti Genel Lider Yardımcısı Daisy Cooper, Badenoch’u Trump’a yaranmak için çok sağcı Nigel Farage ile rekabet etmekle ve ayrıyeten ABD Başkanı’nın tehlikeli telaffuzlarını “papağan gibi” tekrar etmekle suçladı.
“Ailenin önemi”, “doğum oranlarındaki düşüş” ve “net sıfır karbon gayelerinin ekonomik maliyeti” başlıklarının ana gündem hususları olduğu konferansa, çok sağcı figürlerden Jordan Peterson, Peter Thiel, Nigel Farage ve Mike Johnson üzere isimler katıldı.