İstanbul Üniversitesi öğrencileri, Maraş merkezli zelzelelerin akabinde 2’nci periyodun uzaktan eğitimle yapılması kararını, üniversitenin Beyazıt Ana Kapısı önünde protesto etti. Öğrenciler, “Sadece İstanbul’da bir milyon 800 bin konut boş durumdayken neden özel ve kamunun konaklama imkanları kâfi formda seferber edilmemektedir? Neden her kriz durumunda birinci vazgeçilen eğitim olmak zorundadır” diye sordu.
Maraş merkezli 10 vilayette yıkıma neden olan sarsıntıların akabinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, üniversitelerde ikinci devrin uzaktan eğitim yoluyla yapılacağını açıklamıştı. İstanbul Üniversitesi kulüplerindeki onlarca öğrenci de uzaktan eğitim kararından vazgeçilmesi için üniversitenin Beyazıt Ana Kapısı önünde bugün hareket yaptı. “Depremzedeler için yurtlar tahlil değil. Uzaktan eğitim kararından vazgeçilsin” yazılı pankartın açıldığı protestoda, “Yüz yüze eğitim hakkı engellenemez” ve “Bir milyon 800 bin boş konut varken neden KYK” sloganları atıldı.
Öğrenci kulüpleri ismine hazırlanan ortak açıklamayı Lisan Alayoğlu okudu. Zelzelenin yaralarını sarmak için durmaksızın dayanışma kampanyalarıyla büyük bir seferberlik içinde olduklarını söyleyen öğrencilerin ortak açıklamasında şöyle denildi:
KYK YURTLARININ DEPREMZEDELERE AÇILMASI, YANLIŞ BİR ADIM: Biliyoruz ki her bir İstanbul Üniversitesi öğrencisi, bu sürecin bir kesimi oldu ve bölge halkıyla dayanışmak için harekete geçti. Ülkemizin dört bir yanında afetin yarattığı yaraları sarmaya çalışırken, yetkililer tarafından alınan kararları telaşla takip etmekteyiz. 11 Şubat 2023 tarihinde alınan KYK yurtlarının depremzedelere açılması ve üniversitelerin uzaktan eğitime geçmesi kararını daha büyük sıkıntıları tetikleyecek, yanlış bir adım olarak kıymetlendiriyoruz. Meskenlerini kaybetmiş insanların uzaktan eğitim ile derslere verimli bir biçimde katılmaları beklenemez. Depremzede öğrencilerin eğitim alabilmesi için sağlıklı hayat şartlarına erişebilmesi, güvenliklerinin sağlanması gerekmektedir. Bu şartlar sağlanmadan gerçekleştirilen bir eğitim süreci, depremzede arkadaşlarımızın eğitim haklarından büyük ölçüde yoksun kalmasına neden olacaktır.
DERSLERİ ALAMAYAN ÖĞRENCİLER, MESLEK HAYATLARINDA ZORLANACAK: Psikoloji alanında uzmanların birinci günden itibaren afet bölgesi de dahil olmak üzere okul hayatının sürdürülmesinin çocuk, genç ve ebeveynler için hayatiliğini vurguladığını gördük. İnsanların birbirine olan dayanağının hayat kurtardığı bu günlerde bu çabayı her manada sürdürmeliyiz. Pandemi devrinde edindiğimiz tecrübelerde eğitimin niteliğinin giderek düştüğü, öğrencilerin akademik açıdan ilerleyemediği bu süreçte laboratuvar ve uygulama dersleri yapılamaması sebebiyle uzun vadede, bu dersleri alamayan öğrencilerin meslek hayatlarında zorlanacakları açıktır. Uzaktan eğitimin üniversite öğrencilerinin üzerindeki olumsuz tesirin çeşitli fiziki, üniversite kaynaklı, ruhsal ve demografik faktörlerden kaynaklandığı gösterilmiştir. Fiziki açıdan, öğrencilerin elektronik aygıt ve İnternet erişimini kapsarken üniversiteden kaynaklı faktörler kurumsal bağlantı yeterliliği, eğitime ayrılan su¨re, senkron- asenkron ders metodu uygulamaları ve çevrim içi imtihan uygulamalarından kaynaklı not adaletsizliği algısı olarak ortaya çıkmıştır.
DEPREMZEDE ÖĞRENCİLERİN ERİŞİM İMKANLARI GÖZ ARKASI EDİLMİŞTİR: Ruhsal açıdan ise hastalık teşhisi ve hastalığa yakalanma riski, artan hane halkı sayısı ve konut içi uyuşmazlıklar, uyku sorunu ve besin sorunu kaygısı olarak sıralanmıştır. Pandemi sürecinde dahi teknolojik adaletsizliğin kelam konusu olduğu uzaktan eğitim modeli, depremzede öğrencilerin erişim imkanları göz gerisi edilerek yürürlüğe geçirilmiştir ve altyapısı kâfi sayılabilecek vilayetlerimizde dahi internet erişiminin ve irtibat meselelerinin yaşattığı zahmetler hayatımızın birer gerçeği iken konutlarından uzakta, yeni bir tertipte bu altyapıya sahip olmayan depremzedeler için çok daha zorlayıcı bir süreç olacaktır. Afetten sonraki yıkımın ruhsal tesirlerinden biri de depremzedelerde sıkça görülen travma sonrası gerilim bozukluğudur. Bu, bilhassa sarsıntısı şahsen yaşayan, manzaralara ve anlatılanlara maruz kalan, tanıdıkları ya da yakınları zelzelesi yaşayan şahıslarda görülebilir. Kendi kendine geçmesi kolay değildir ve tedavi edilebilir. Bu tedavinin değerli bir basamağı olan, olağanlaşmaya başlayabilmek için bu ortamı yansıtmayacak ve uzun vadeli, planlı tahlillerin bulunduğu bir hareket planı elzemdir.
YÜZ YÜZE EĞİTİM HAKKIMIZIN ELİMİZDEN ALINMASINI KABUL ETMİYORUZ: Travma sonrası gerilim bozukluklarında kişinin uzman eşliğinde psikoterapi alması, insan ilgilerini devam ettirmesi, izole olmaktan kaçınması, terapist eşliğinde travma üzerine çalışılması, günlük rutin işlerine döndürülmeye çalışılması kişinin travmasını atlatmasına yarar sağlayabilir. Bu noktada gençlerin de akranlarıyla birlikte yerleşke hayatında olağanlaşma sürecine devam edebilmesinin ve toplumsal hayata katılmasının ehemmiyeti ortadadır. Eğitimin bir kesimi olan toplumsallaşmanın yeri olarak kampüslerimizden koparılmamız geçmişte de deneyim ettiğimiz üzere büyük ruhsal yıkımlara yol açmıştır. Bunun tekrar yaşanmasını istemiyoruz. Yüz yüze eğitim hakkımızın elimizden alınmasını kabul etmiyoruz. Öğrencilerin toplumsal ruhsal, fizikî ekonomik şartları gözetilmeyerek alınan bu karar OHAL Kanunu Unsur 9’a dayanılarak maddi gerçekliğin gözetilmemesi ve sadece kanunun lafzından yola çıkarak uygulanması manasını taşır. Devletin, hukuku uygularken kamu faydasını gözetmesi elzemdir. Alternatif hiçbir yola başvurmadan, yönelinen bu yol hukuka uygun değildir.
DEPREMZEDE ÖĞRENCİLERİN YURTTAKİ EŞYALARINI DÜŞÜNMESİ BEKLENEMEZ: Cumartesi günü yapılan açıklamayla depremzedelerin devlet yurtlarına yerleştirileceği ve bu sebeple üniversitelerin yaza kadar uzaktan eğitime geçeceği açıklandı. Alınan bu kararın akabinde yurt idareleri, öğrencileri arayarak saatler içerisinde yurtları boşaltmalarını istedi. Tahsil gördüğü kentte çalışmak durumunda olan, ailesinden bağımsız formda geçimini ve yurt fiyatını karşılayarak KYK yurtlarında barınan öğrenci arkadaşlarımızın yaşayacağı mağduriyet göz gerisi edilemez. Meskenine dönemeyecek binlerce öğrencinin ne yapacağına dair belirsizlik hala sürmekte. Bu öğrencilerin, maddi yetersizliklerinden ötürü yüksek kiralarla tarikat yurtları ortasında seçeneksiz bırakılmaktadır. Bölgedeki durum hala denetim altına alınamamışken bir haftadır canla başla depremzedelere yardımcı olmaya çalışan üniversite gençliği bir de bu sorunla karşı karşıya bırakılmıştır. Sarsıntının acısı hala tazeyken depremzede öğrencilerin bir de yurttaki eşyalarını düşünmesi beklenemez.
BU ÖĞRENCİLER NEREDE BARINACAKLAR?: Cumhurbaşkanının aldığı bu karar öğrencileri sadece mağdur etmiyor, birebir vakitte birçok meçhullüğü de ortaya çıkarıyor. YÖK ve Cumhurbaşkanı, yaptıkları açıklamalarda KYK yurtlarından atılan öğrencilerin nerelerde kalacaklarına dair, maddi durumundan ötürü yahut konutu zelzele bölgesinde olduğu için meskene çıkma durumları bulunmayan öğrenciler için ne üzere tedbirler alınacağına dair ve konutlarına dönmesi gereken öğrencilerin ulaşım meselelerine ait hiçbir tahlil önerisi sunmamaktadır. Bu hususlar büsbütün belgisiz bırakılmaktadır. Yalnızca İstanbul Üniversitesi’nde eğitim görüp zelzele bölgesinde ikamet eden öğrenci sayısı 3 bin 379’dur. Buradan soruyoruz. Bu öğrenciler nerede barınacaklar? Devlet, bu soruların hiçbirine karşılık vermemektedir. Bu siyasetlerle yanlışlar zincirine yenileri eklenmeye devam etmektedir.
NEDEN HER KRİZ DURUMUNDA BİRİNCİ VAZGEÇİLEN EĞİTİM OLMAK ZORUNDADIR: Devlet yurtları depremzedelere açılırken şuurlu bir tercih yapılmıştır. Bu tercihle birlikte hem depremzedeler hem de öğrenciler mağdur edilecektir. Neden depremzedeler otellere, toplu konutlara değil de halihazırda fiziki açıdan öğrencilere yetersiz gelen ve sadece 800 bin kapasiteli yurtlara yerleştirilmektedir? Türkiye, turizminin; İşletme Dokümanlı ve Belediye Evraklı otelleri 2021 Aralık ayındaki datalara nazaran bir milyon 639 bin 626 yatak sayısına sahipken. Bunun yanında, İstanbul Planlama Ajansı’nın datalarına nazaran yalnızca İstanbul’da bir milyon 800 bin konut boş durumdayken neden özel ve kamunun konaklama imkanları kâfi biçimde seferber edilmemektedir? Neden her kriz durumunda birinci vazgeçilen eğitim olmak zorundadır? Van zelzelesinden bu yana hala konteynerlerde yaşayan insanların olduğunu biliyoruz. Bu sorunun 6 ayda ya da bir yılda çözülemeyeceğini de biliyoruz, depremzedelerin hayatlarını yine kurabileceği biçimde planlı ve kapsamlı kararların acilen alınmasını talep ediyoruz.
KYK YURTLARI, YARALARI SARMAYACAK, BİLAKİS DAHA DA BÜYÜTECEKTİR: 1999 Marmara sarsıntısı sonrası devrin hükümetince getirilen vergiler ortasında yer alan ve daha sonra kalıcı hale geldiği için ‘deprem vergisi’ diye bilinen özel irtibat vergisinde 2000-2022 periyodunda toplam 87 milyar 998,6 milyon liralık tahsilat gerçekleşti. Devlet bu vergiyi kısa vadede depremzedelerin barınması için kullanmalıdır. Ailelerin ömrüne uygun olmayan KYK yurtları, yaraları sarmayacak, bilakis daha da büyütecektir. Sarsıntıdan etkilenen yurttaşlarımızın garantili yeni bir hayat kurmaları garanti altına alınmalıdır. Ayrıyeten yaşadığımız kent bir zelzele bölgesidir. Deprembilimciler, Kuzey Anadolu fay sınırının yakın bir vakitte harekete geçmesini öngörüyorlar ve bunun manası zelzele bölgesinden getirilecek olan depremzedelere inançlı bir hayat sunulamayacak olmasıdır. Süreksiz olarak sunulan bu tahliller KYK yurtlarının kapatılmasıyla çözülemez.”
‘KAMU VE ÖZEL KONAKLAMA ALANLARI, DEPREMZEDELER İÇİN FİYATSIZ AÇILMALI’
İstanbul Üniversitesi öğrencilerinin ortak açıklamasında talepler de şöyle sıraladı:
– Başta hükümet, üniversite rektörlükleri, YÖK ve tüm yetkililer tarafından alınan bu karar iptal edilmeli.
– Bütün imkanlar, zelzelenin yarattığı yıkımı en aza indirmek üzere kullanılmalı ve yüz yüze eğitimin başlaması için tüm şartlar hazırlanmalı.
– Kamu ve özel konaklama alanları, depremzedeler için fiyatsız açılmalı.
– Üniversite idarelerinin zelzeleden etkilenen tüm öğrenciler için ruhsal dayanak hizmetlerini süratli ulaşılabilir ve fiyatsız formda sağlamalı; travma vb. alanlarda uzmanlaşmış takım alımları yapılmalı. (HABER MERKEZİ)