İsrail’de, Tel Aviv kentinde toplanan on binlerce İsrailli, Başbakan Binyamin Netanyahu hükümetinin “yargıyı zayıflatma” teşebbüslerini ve çok sağcı siyasetlerini protesto etti.
İki haftadır üst üste cumartesi günleri hükümet aksisi şovlara sahne olan Tel Aviv’in merkezindeki Habima Meydanı’nda düzenlenen şova, İsrail polisine nazaran yaklaşık 80 bin İsrailli katıldı.
Göstericiler, Başbakan Netanyahu, çok sağcı ve ırkçı siyasetleriyle bilinen hükümet ortaklarından Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir ve Maliye Bakanı Bezalel Smotrich üzere hükümet üyelerine reaksiyon gösterdi.
Meydanda, Netanyahu’yu “Suçlu Başbakan” olarak nitelendiren pankartlar taşıyan göstericiler, Netanyahu’yu istifaya çağırarak, “İsrail diktatörlük değildir”, “Netanyahu tehlikeli, yozlaşmış ve ırkçıdır” ve “Ben-Gvir ve Smotritch bir felaket” sloganlarını attı.ü
“Tüm yasal yollarla savaşacağız”
Muhalif siyasetçilerin de yer aldığı gösterilere, eski Savunma Bakanı Benny Gantz da katıldı.
Burada kalabalığa seslenen Gantz, “Bir darbeyi önlemek için Mecliste ve sokaklarda, tüm yasal yollarla savaşacağız.” sözlerini kullandı.
Batı Kudüs ve Hayfa’da gösteriler
Gösterilere, daha az sayıda olmakla birlikte bu hafta Batı Kudüs ve Hayfa kentlerindeki İsrailliler de katıldı.
Binlerce protestocu, Batı Kudüs’teki İsrail Cumhurbaşkanlığı Rezidansı ile Başbakan Binyamin Netanyahu’nun resmi konutu önünde toplandı.
Bu yıl başında misyona gelen çok sağcı hükümete karşı birinci kitlesel protesto geçen hafta (cumartesi) Tel Aviv’de düzenlenmiş, şovlara yaklaşık 10 bin İsrailli katılmıştı.
“Yargı ıslahatı büsbütün absürt”
Batı Kudüs’teki şova katılan İsraillilerden soyadını açıklamak istemeyen 24 yaşındaki Michael, AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, hükümetin yeni yargı düzenlemesiyle “Yüksek Mahkemenin otoritesini yok etmeye çalıştığını” söyledi.
İsrailli protestocu, “Hükümetin geçirmeye çalıştığı yargı ıslahatının büsbütün absürt olduğunu düşünüyorum. Demokrasinin yargıçlara ve herkesin hakkını savunacak Yüksek Mahkeme üyelerine gereksinimi vardır.” görüşünü paylaştı.
Göstericilerden 25 yaşındaki Şaron da yüksek yargının “koalisyon hükümetinin elinde olmaması ve tarafsız kalması” gerektiğini aktardı.
Şaron, “(Yargı) Önyargılara sahip bireylerden oluşmamalı. Hükümet, yargı sistemini denetim etmek için kendi seçtiği bireyleri buraya getirmek istiyor. Biz buna karşı susmayacağız.” diye konuştu.
Netanyahu hükümetini “karanlık bir hükümet” olarak nitelendiren İsrailli genç bayan, “Yahudilik ismi altında bizi geriye götürmek istiyorlar. Bu tam bir saçmalık. Tek istedikleri vatandaşları denetim altına almak ve diktatör olmak.” tabirlerini kullandı.
Netanyahu hükümetinin “yargı reformu”
Netanyahu başbakanlığındaki koalisyon hükümetinin, yargının birtakım yetkilerini Meclise devretmeye yönelik atakları, Yüksek Mahkeme başta olmak üzere hükümet ile İsrail yargı sistemi ortasında tansiyona yol açıyor.
Adalet Bakanı Yariv Levin, 5 Ocak’ta, Yüksek Mahkemenin yetkilerini sınırlandıran, yargının yargıçların seçimi üzerindeki tesirini azaltan ve Meclisin mahkeme kararlarını geçersiz kılmasına müsaade veren bir yasa planladıklarını duyurmuştu.
Yeni yargı planına nazaran, koalisyon hükümeti, yargı mensuplarını atama komitesinde şu an 9 olan üye sayısını 11’e çıkaracak ve bu üyelerin 7’sini kendisi seçecek. Bu üye çoğunluğu, hükümetin, yargıçların atanmasında tek kelam sahibi olacağı manasına geliyor.
Ayrıca Netanyahu hükümetinin, daha evvel yolsuzluktan karar giymiş koalisyon ortağı Arye Deri’nin bakan olarak görev yapmasına müsaade veren tartışmalı maddeyi onaylaması da kamuoyunda yansılara yol açmıştı.
İsrail’de “ülke tarihinin en sağcı” hükümeti görevde
İsrail’de yeni Başbakan Binyamin Netanyahu’nun çok dindar Yahudi ve çok sağcı partilerle kurduğu yeni hükümet 29 Aralık 2022’de Meclisten güvenoyu alarak misyona başlamıştı.
Filistinlilere yönelik ayrımcı ve ırkçı siyasetleriyle bilinen ortaklara sahip yeni koalisyon hükümeti, İsrail siyasi tarihinin “en çok sağcı” hükümeti olarak bedellendiriliyor.
Netanyahu öncülüğündeki çok sağcı hükümet, Filistin geneli ile İsrail’deki toplumsal muhalefetin yanı sıra başta ABD olmak üzere İsrail’in Batılı müttefikleri tarafından da tasa ile karşılanıyor.
(AA)